ទស្សនកិច្ចរបស់ ចូ បៃឌិន ពើបនឹងភាពរអាក់រអួល និងការរិះគន់ក្រោយការផ្ទុះមន្ទីរពេទ្យនៅហ្គាហ្សាសម្លាប់មនុស្សរាប់រយនាក់
អាមេរិក៖ដំណើរទស្សនកិច្ចការទូតទៅមជ្ឈិមបូព៌ារបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ចូ បៃឌិន នៅថ្ងៃទី១៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ ពើបប្រទះនឹងភាពរអាក់រអួល និងការរិះគន់ខ្លាំង ដោយជំនួបជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសអារ៉ាប់មួយចំនួននៅហ្ស៊កដង់ ត្រូវបានលុបចោល ក្រោយហេតុការណ៍ផ្ទុះមន្ទីរពេទ្យនៅតំបន់ហ្គាហ្សាដែលបានឆក់យកជីវិតជនស៊ីវិលរហូតដល់ ៥០០ នាក់ កាលពីថ្ងៃអង្គារទី១៧។
ប៉ុន្ដែ លោក បៃដិន នឹងនៅតែបន្តដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកទៅកាន់ប្រទេសអ៊ីស្រាអែល ដើម្បីបង្ហាញពីការគាំទ្ររបស់សហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ប្រទេសនេះ ក្នុង «ការប្រយុទ្ធការពារខ្លួន» ប្រឆាំងនឹងក្រុមហាម៉ាស់របស់ប៉ាឡេស្ទីន ចំពេលដែលជម្លោះអ៊ីស្រាអែល-ហាម៉ាស់ កាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺនទៅៗ ហើយអាចនឹងរីលរាលដាលក្នុងតំបន់។
គេមើលឃើញថា ទស្សនកិច្ចរបស់លោក បៃឌិន នាពេលបច្ចុប្បន្ន គឺជាដំណើរទស្សនកិច្ចដ៏ប្រថុយប្រថានបំផុតក្នុងអាណត្តិរបស់លោក ខណៈប្រធានាធិបតីរូបនេះ ព្យាយាមច្របាច់បញ្ចូលគ្នារវាងការគាំទ្រអ៊ីស្រាអែល និងការព្យាយាមបញ្ចៀសគ្រោះមហន្តរាយមនុស្សធម៌នៅហ្គាហ្សា ក៏ដូចជាការការពារការបះបោរក្នុងតំបន់។
តួយ៉ាង មុនរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសហ្ស៊កដានី លោក Ayman Safadi ប្រកាសកាលពីថ្ងៃអង្គារថា កិច្ចប្រជុំកំពូលរវាងលោក បៃដិន ជាមួយព្រះមហាក្សត្រហ្ស៊កដានីព្រះបាទ Abdullah II ប្រធានាធិបតីអេហ្ស៊ីប លោក Abdel Fattah Sissi និងប្រធានអាជ្ញាធរប៉ាឡេស្ទីន លោក Mahmoud Abbas នៅប្រទេសហ្ស៊កដង់ត្រូវបានលុបចោល ដំណើរទស្សនកិច្ចទៅមជ្ឈិមបូព៌ានាពេលនេះ ដំបូងឡើយរំពឹងថា នឹងធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរបស់អាមេរិកនៅក្នុងតំបន់ មានតុល្យភាព។
លោក Safadi បន្តថា កិច្ចប្រជុំអំពីជម្លោះអ៊ីស្រាអែល-ហាម៉ាស់នេះ នឹងធ្វើឡើង «នៅពេលការសម្រេចចិត្តដើម្បីបញ្ឈប់សង្រ្គាម និងបញ្ចប់ការសម្លាប់រង្គាលទាំងនេះ ត្រូវបានសម្រេចឡើងដែរ»។
ទស្សនកិច្ចរបស់លោក បៃឌិន ទៅអ៊ីស្រាអែល បានរងការរិះគន់យ៉ាងចាស់ដៃ ជាពិសេសពីសំណាក់អ្នកគាំទ្រប៉ាឡេស្ទីន។ អ្នករិះគន់ថ្កោលទោសថា ការបង្ហាញការគាំទ្រចំពោះអ៊ីស្រាអែលរបស់អាមេរិកបែបនេះ គឺជាការបើកភ្លើងខៀវឱ្យអ៊ីស្រាអែល បន្តប្រព្រឹត្តការសម្លាប់រង្គាលប្រជាជនស៊ីវិលប៉ាឡេស្ទីន ក៏ដូចជាការបិទខ្ទប់តំបន់ហ្គាហ្សាទាំងមូល ដែលបង្កជាការព្រមានពីអង្គការសហប្រជាជាតិពី «មហន្តរាយមនុស្សធម៌ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរជាទីបំផុត» ដោយសារតែកាត់ផ្ដាច់ទឹក ភ្លើង ថ្នាំពេទ្យ ប្រេងឥន្ធនៈ និងសម្ភារៈផ្គត់ផ្គង់ចាំបាច់ផ្សេងទៀតរបស់អ៊ីស្រាអែល។
អ្នករិះគន់បន្តផងដែរថា វាជាការបិទភ្នែកធ្វើមើលមិនឃើញនូវទុក្ខសោករបស់ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន ក៏ដូចជាការលាក់ពុតរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលធ្វើការផ្សព្វផ្សាយអំពីសិទ្ធិមនុស្ស។
ទន្ទឹមនឹងការរិះគន់ទាំងនេះ លោក បៃឌិន និយាយថ្លែងក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយ ចេញផ្សាយក្រោយការផ្ទុះនៅមន្ទីរពេទ្យហ្គាហ្សាថា ៖ «ខ្ញុំមានការខឹងសម្បារ និងសោកស្ដាយយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការផ្ទុះនៅមន្ទីរពេទ្យ Al Ahli Arab ក្នុងទីក្រុងហ្គាហ្សា និងការបាត់បង់ជីវិតដ៏គួរឱ្យភ័យខ្លាចក្នុងហេតុការណ៍នេះ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «សហរដ្ឋអាមេរិក ឈរយ៉ាងច្បាស់លាស់សម្រាប់ការការពារជីវិតជនស៊ីវិលក្នុងអំឡុងពេលមានជម្លោះ ហើយយើងកាន់ទុក្ខអ្នកជំងឺ បុគ្គលិកពេទ្យ និងជនស្លូតត្រង់ផ្សេងទៀត ដែលត្រូវបានសម្លាប់ ឬរងរបួសនៅក្នុងសោកនាដកម្មនេះ»។
លោក បៃឌិន បានឱ្យដឹងថា លោកបាននិយាយជាមួយស្ដេចហ្ស៊កដានីព្រះអង្គ Abdullah ផងដែរ ហើយបានបញ្ជាឱ្យក្រុមសន្តិសុខជាតិរបស់អាមេរិកបន្តការប្រមូលព័ត៌មាន ជុំវិញបញ្ហា។ ជាមួយគ្នានោះ លោក បៃឌិន បានសន្ទនាជាមួយនាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីស្រាអែល លោក បេនចាមីន ណេតានយ៉ាហូ(Benjamin Netanyahu)នៅពេលកំពុងធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសអ៊ីស្រាអែលតាមជើងយន្តហោះ Air Force One ក្រោយលោកទទួលបានដំណឹងពីអ្វីដែលកើតឡើងនៅមន្ទីរពេទ្យ Al-Ahli Baptist។ នេះបើតាមសេតវិមាន។
ការបន្តដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក នាថ្ងៃទី១៨ ខែតុលានេះ ក៏កើតឡើងផងដែរ ចំពេលដែលទូទាំងបណ្ដាប្រទេសពិភពអារ៉ាប់ថ្កោលទោសអ៊ីស្រាអែល ជុំវិញហេតុការណ៍ផ្ទុះនៅមន្ទីពេទ្យ Al-Ahli Baptist ដដែល ដែលក្រសួងសុខាភិបាលប៉ាឡេស្ទីនរបស់ក្រុមហាម៉ាស់ អះអាងថាបានសម្លាប់មនុស្ស ៥០០ នាក់។
គួរបញ្ជាក់ថា ជុំវិញហេតុការណ៍នៅមន្ទីរពេទ្យ Al-Ahli Baptist ប្រទេសអ៊ីស្រាអែលបានរងការចោទប្រកាន់ពីបណ្ដាប្រទេសអារ៉ាប់ ក៏ដូចជាក្រុមហាម៉ាស់ថា ធ្វើការវាយប្រហារតាមអាកាស ដើម្បី «សម្លាប់រង្គាល» លើប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនក្នុងមន្ទីរពេទ្យ ដែលជនស៊ីវិលរងគ្រោះសម្រាកព្យាបាល ឬអ្នកមួយចំនួនរត់ទៅជ្រកកោនដោយសារតែសង្រ្គាមបច្ចុប្បន្ន។
ប៉ុន្តែកងទ័ពអ៊ីស្រាអែលបដិសេធការចោទប្រកាន់នេះ ដោយអះអាងពីព័ត៌មានចារកម្មរបស់ខ្លួនថា ហេតុការណ៍កាលពីថ្ងៃអង្គារ គឺជាលទ្ធផលនៃការបាញ់មីស៊ីលភ្លាត់របស់ក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធជីហាដ នៅហ្គាហ្សាខ្លួនឯងផ្ទាល់។ ការអះអាងរបស់កងទ័ពអ៊ីស្រាអែល ត្រូវបានលោក Daoud Shehab អ្នកនាំពាក្យក្រុមជីហាដ ដែលជាក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធមួយផ្សេងទៀតរបស់ប៉ាឡេស្ទីន ច្រានចោលថាជាការកុហក និងបំប៉ោងព័ត៌មានបោកប្រាស់ ដើម្បីបិទបាំង «ឧក្រិដ្ឋកម្ម និងការសម្លាប់រង្គាល» ដែលអ៊ីស្រាអែលបានប្រព្រឹត្ត។
ហេតុការណ៍នៅមន្ទីពេទ្យ Al-Ahli Baptist ដដែល បានបង្កជាបាតុកម្មនៅតាមទីក្រុងនានាក្នុងបណ្ដាប្រទេសមជ្ឈិមបូព៌ាមួយចំនួន រួមមានទាំងតួកគី លីបង់ អ៊ីរ៉ង់ និងលីប៊ីជាដើម។
មុនហេតុការណ៍នេះ ក្រសួងសុខាភិបាលប៉ាឡេស្ទីន បានអះអាងថា ការវាយប្រហារតាមអាកាស រួមមានទាំងគ្រាប់ផ្លោង និងការទម្លាក់គ្រាប់បែកឥតឈប់ឈររបស់អ៊ីស្រាអែលនៅហ្គាហ្សាបានសម្លាប់មនុស្សជាង ៣ ០០០ នាក់រួចទៅហើយ ដែលភាគច្រើនជាជនស៊ីវិល។ នៅភាគខាងជើងហ្គាហ្សាឯនោះវិញ អ៊ីស្រាអែលបានបើកការវាយឆ្មក់តាមអាកាសដាច់ដោយឡែកពីគ្នាកាលពីថ្ងៃអង្គារដដែល លើភូមិចំនួនពីរក្នុងជំរំជនភៀសខ្លួនចំនួនមួយ ដោយសម្លាប់មនុស្សជិត ៤០ នាក់។ នេះបើតាមមន្រ្តីប៉ាឡេស្ទីន។
កន្លងមក អ៊ីស្រាអែលបានទទូចថា សកម្មភាពយោធារបស់ខ្លួនធ្វើឡើងដើម្បីប្រឆាំង និងបោសសម្អាតក្រុមហាម៉ាស់ ដោយការឆ្លើយតបនឹងការវាយប្រហាររបស់ក្រុមនេះលើអ៊ីស្រាអែល ដែលចាប់ផ្ដើមកាលពីថ្ងៃទី ៧ ខែតុលា ហើយសម្លាប់មនុស្សជាង ១ ៤០០ នាក់ គិតមកទល់ឥឡូវ ដែលភាគច្រើនជាជនស៊ីវិលដូចគ្នា។
អ្នកជំនាញនិយាយថា ការផ្ទុះនៅមន្ទីរពេទ្យ Al-Ahli Baptist មិនថាអ្នកណាជាអ្នកប្រព្រឹត្តនោះទេ នឹងធ្វើឱ្យជម្លោះអ៊ីស្រាអែល-ហាម៉ាស់កាន់តែស្មុគស្មាញ និងតានតឹងទៅៗចំពេលដែលមានការព្រមានថា ជម្លោះនេះអាចនឹងរីលរាលដាលទៅតំបន់ក្បែរខាង ក្រោមការវាយប្រហារពីក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធលីបង់ ហេសប៊ូឡាហ៍ និងអ៊ីរ៉ង់ ដែលជាសត្រូវលេខ១របស់អ៊ីស្រាអែល និងជាអ្នកគាំទ្រក្រុមហាម៉ាស់៕
ប្រែសម្រួល៖ហួន ឌីណា
ប្រភព៖ Biden’s Middle East trip upended by Gaza hospital strike https://www.channelnewsasia.com/world/us-joe-biden-middle-east-trip-israel-gaza-hospital-strike-hamas-conflict-visit-3854091
Biden ‘Outraged’ Over Gaza Blast as He Makes a Wartime Visit to Israel https://www.nytimes.com/2023/10/17/us/politics/biden-israel-trip.html
Jordan cancels Biden summit with King Abdullah, Sissi, Abbas after hospital blast https://www.timesofisrael.com/liveblog-october-17-2023/ What we know so far about the deadly Israeli strike on a Gaza hospital https://www.aljazeera.com/news/2023/10/18/what-do-we-know-about-the-strike-on-the-hospital-in-gaza
