មណ្ឌលគិរី៖ បច្ចុប្បន្ន​តាមរយៈការសិក្សានិងការមានចំណេះដឹង ត្រូវបានយុវជនជនជាតិដើមភាគតិចពូនង(ព្នង)រស់នៅ​ខេត្តមណ្ឌលគិរីដែលជាខេត្តភាគឦ​សានប្រទេស​មើលឃើញថា អាចជួយរំដោះពួកគេឱ្យចាកចេញ​ពីភាព​ក្រលំបាក និងជួយអភិវឌ្ឍន៍មូលដ្ឋានដែលពួកគេរស់នៅ។ និយាយរួមគឺជួយដល់សហគមន៍ជនជាតិដើម​ភាគតិច​របស់ពួកគេ។

ត្រឡប់ទៅរកអតីតកាល ជនជាតិភាគតិចពូនងភាគច្រើនពុំបានទទួលការសិក្សាជ្រៅជ្រះទេ។ខ្លះបានបោះបង់ការ​សិក្សាដោយ​រៀនត្រឹមថ្នាក់បឋមសិក្សា។កម្រណាស់ដែលពួកគេបន្តការសិក្សាដល់ថ្នាក់វិទ្យាល័យ ឬសាកលវិទ្យាល័យ​នោះ។នេះដោយសារកក្តាជាច្រើនក្នុងនោះ កក្តាទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី ,ភាពរីកចម្រើននៃវិស័យអប់រំទៅកាន់​សហគមន៍​​ជនជាតិដើមភាគតិចជាដើម។

ប៉ុន្តែអ្វីបានប្រែប្រួលជាវិជ្ជមាន ពិសេសរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំចុងក្រោយ។ប្រាប់ទូរទស្សន៍អប្សរា កញ្ញា ឌិត ពិសី រស់នៅ ភូមិពូរ៉ាង ឃុំសែនមនោរម្យ ស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគិរី បានបញ្ជាក់ថា កញ្ញារៀនថ្នាក់ទី១០ ហើយនៅថ្ងៃខាងមុខ​ចង់បន្តថ្នាក់សាកលវិទ្យា័យពីព្រោះថាការមានចំណេះដឹងខ្ពស់ងាយជួយដល់រូបកញ្ញាចូលបម្រើការងារក្នុងវិស័យឯកជន ក៏ដូចជាមន្រ្តីរាជការ។

ដោយចង់បានការសិក្សាខ្ពង់ខ្ពស់យុវតីវ័យ១៧ឆ្នាំរូបនេះបានបន្តថា ”នាងខ្ញុំនៅថ្ងៃខាងមុខចង់បន្តការសិក្សានៅ​សាកល​វិទ្យាល័យ​នៅរាជធានីភ្នំពេញ ឬថ្នាក់ខេត្តក៏បានដែរឱ្យតែបានរៀនថ្នាក់សាកលវិទ្យាល័យហ្នឹងគេ”។

យុវតីជនជាតិដើមភាគតិចពូនងរូបនេះយល់ថាមានតែការសិក្សាទេដែលជួយឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរជីវិតរបស់ពួកខ្លួន និងក្រុមគ្រួសារ។

ស្រដៀងគ្នានឹង ឌិត ពិសី ដែរយុវតីជនជាតិពូនងមួយរូបផ្សេងទៀត កញ្ញា ដិន ស្រីកែវ បាននិយាយដោយមិនលាក់​លៀម​ថា ពួកគេតែងផ្តោតទៅលើការសិក្សា។ ភាគច្រើនគឺចង់ប្រឡងឱ្យចប់វិទ្យាល័យ​ហើយបន្តការសិក្សា​ជានិស្សិត​ថែមទៀត។

ទោះរស់នៅតំបន់ព្រៃភ្នំ និងទំនៀមទម្លាប់ដូនតាជាអ្នកធ្វើស្រែចម្ការ តែកញ្ញា ដិន ស្រីកែវ មិនមានបំណងដូនតារបស់​កញ្ញាទេ។​ ដិន ស្រីកែង មានបំណងចង់ក្លាយជាមន្រ្តីរាជការ ឬជាអ្នកធ្វើការឯកជន។កញ្ញាចង់អភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ និង​ចង់ឱ្យក្មេងៗជំនាន់ក្រោយរួមគ្នាជួយឱ្យសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចតាមរយៈចំណេះដឹង ។

លោក ស្រេវ ផែត ប្រធានសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចពូនង ភូមិពូរ៉ាង បានបង្ហាញនូវការកត់សម្គាល់ពីភាព​ប្រែប្រួល​នៃសហគមន៍របស់លោក។លោកអះអាងថា បច្ចុប្បន្នកុមារជនជាតិភាគតិចពូនង ភាគច្រើនបានរៀនបញ្ចប់​ថ្នាក់អនុវិទ្យា​ល័យ ។ក្នុងចំណោមនេះក៏មានបន្តថ្នាក់វិទ្យាល័យ និងខ្លះទៀតសាកលវិទ្យាល័យ។

ដោយមិននិយាយអំពីការគិតគូរពីរាជរដ្ឋាភិបាល រដ្ឋបាលខេត្ត ស្រុក និងមូលដ្ឋានផ្ទាល់ ,ការវិវឌ្ឍនៅសហគមន៍​ជនជាតិ​ដើមភាគតិច ក៏មានការចូលរួមពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ផងដែរ។លោក ខែម វាសនា មន្រ្តីសម្របសម្រួលរបស់អង្គការWCSបាននិយាយថា កន្លងមកគម្រោងរេដបូក កែវសីមា បានជួយដល់សិស្សជនជាតិដើមភាគតិចនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ទៅ​សិក្សា​នៅតាមសាកលវិទ្យាល័យក្នុងរាជធានីភ្នំពេញចំនួន៥នាក់។ពេលនេះពួកគេបានបញ្ចប់ការសិក្សាហើយ។ក្នុងចំណោមនិស្សិតដែលបានទទួលអាហាររូបករណ៍ទាំងអស់នេះបានចូលធ្វើការតាមអង្គការ និងមួយចំនួនទៀតបាន​ចូលបម្រើការងារតាមស្ថាប័នរដ្ឋ។

គួរបញ្ជាក់ថា នៅកម្ពុជាមានជនជាតិដើមភាគតិចជាច្រើនដូចជា ពួង កួយ ទំពូន ចារ៉ាយ គ្រឹង ព្រៅ កាវ៉ែត ព័រ ខោញ ជង សួយ ថ្នូន លុន ស្អូច សំរែ និងជនជាតិដើមភាគតិចផ្សេងៗទៀត ។ជនជាតិដើមភាគទាំងនេះមាន​រស់នៅក្នុងខេត្ត​មួយចំនួនដូចជា ខេត្តរតនគីរី មណ្ឌលគីរី ក្រចេះ ព្រះវិហារ កំពង់ធំ ស្ទឹងត្រែង ឧត្តរមានជ័យ កំពង់ចាម ពោធិ៍សាត់ កំពង់ស្ពឺ កោះកុង បាត់ដំបង ព្រះសីហនុ បន្ទាយមានជ័យ សៀមរាបជាដើម៕
ដោយ៖ម៉ាដេប៉ូ