មន្រី្ត និងអ្នកវិភាគ បង្ហាញមោទនភាពដែលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំហ្វឹកហ្វឺនប្រតិបត្តិការពហុជាតិក្នុងសកម្មភាពសម្អាតមីន
ភ្នំពេញ៖ មន្រី្ត និងអ្នកវិភាគនយោបាយកម្ពុជា បានចាត់ទុកជាមោទភាពរបស់កម្ពុជា ដែលបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំលំហាត់ហ្វឹកហ្វឺនប្រតិបត្តិការពហុជាតិលើទីលានសកម្មភាពមីនមនុស្សធម៌ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន-បូក ក្រោមប្រធានបទ «មាតុភូមិដ៏បវរ ឆ្នាំ២០២៣» ជាលើកទី១ ដែលមានរយៈពេល២៣ថ្ងៃ។
លោក ថុង ម៉េងដាវិត អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៅមជ្ឈមណ្ឌលមេគង្គសម្រាប់សិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រនៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី (AVI) បានប្រាប់ឱ្យដឹងថា ការធ្វើជាម្ចាស់នេះជាមោទនភាពសម្រាប់កម្ពុជា ហើយក៏រាប់បញ្ចូលជាភាពជោគជ័យផងដែរ ខណៈកម្ពុជាជាប្រទេសមានបទពិសោធន៍ជោកជាំហើយមានធនធានគ្រប់គ្រាន់និងច្បាស់លាស់ក្នុងផ្នែកបោសសម្អាតមីននិងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះនេះ។
លោកថា ៖ «លំហាត់ហ្វឹកហ្វឺននេះនឹងផ្តល់ជាពុទ្ធិ ជំនាញនិងបច្ចេកទេសដល់សិក្ខាកាមដែលមកពីបណ្តាប្រទេសអាស៊ាននិងបូក ក៏ដូចជាការចែករំលែកបទពិសោធន៍និងការបង្កើនទំនុកចិត្តគ្នា។ លើសពីនេះផងដែរ វាជួយដល់សហគមន៍អាស៊ានក្នុងការលើកកម្ពស់សន្តិសុខ និងស្ថិរភាពតំបន់ក៏ដូចជាការប្រឆាំងនឹងសង្រ្គាម ព្រមទាំងអាវុធប្រឆាំងមនុស្សជាតិមួយចំនួនផងដែរ»។
កម្ពុជាក៏បានផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ដល់ប្រទេសអ៊ុយក្រែនដោយការបញ្ចូនអ្នកជំនាញដោះមីនទៅអ៊ុយក្រែន ហើយកម្ពុជាក៏បានកំពុងបំពេញបេសកកម្មរក្សាសន្តិភាពយ៉ាងសកម្មនៅបណ្តាប្រទេសមួយចំនួននៅអាហ្វ្រិកក្រោមឆ័ត្រអង្គការសហប្រជាជាតិ។
លោកបន្ថែមថា កម្ពុជាតែងតែបន្តគាំទ្រ និងជំរុញសកម្មភាពរក្សាសន្តិភាព និងស្ថិរភាពទាំងក្របខណ្ឌនិងពិភពលោកជានិច្ច ហើយតែងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិជាមួយបណ្តាប្រទេសនានា ក្រោមស្មារតីច្បាប់អន្តរជាតិ និងពហុភាគីនិយម។
ចំណែក លោកបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានប្រាប់ឱ្យដឹងដែរថា វាពិតជាមោទនភាពជាតិមួយរបស់កម្ពុជា ក្នុងសកម្មភាពនៃការសម្អាតមីន និងយុទ្ធភ័ណ្ឌមិនទាន់ ផ្ទុះ ព្រោះកម្ពុជាជាប្រទេសដែលធ្លាប់រងគ្រោះដោយសារមីន តែបានប្រែក្លាយជាប្រទេសដែលនាំកម្លាំងសម្អាតមីន កម្លាំងដោះមីនទៅជួយដល់ប្រទេសផ្សេងៗក្រោមបេសកកម្មមនុស្សធម៌របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ រួមទាំងការជួយដល់ប្រទេសអ៊ុយក្រែនផងដែរ។
លោកបានថ្លែងថា ៖ «អ្វីដែលជាផលប្រយោជន៍សំខាន់នោះ គឺកិត្យានុភាពជាតិ ដែលយើងបានប្រែក្លាយពីប្រទេសដែលរងគ្រោះដោយសារមីន ដោយសារគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះ ដោយសារការរត់ប្រណាំងនៃសព្វាវុធនៃប្រទេសមហាអំណាច មកជាប្រទេសដែលមានសុខសន្តិភាព ស្ថេរភាព ជាប្រទេសដែលចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការសម្អាតមីននៅជុំវិញពិភពលោក»។
មួយវិញទៀត ព្រឹត្តិការណ៍នេះក៏បង្ហាញពីកម្ពុជាដែលមានតួនាទីកាន់តែសំខាន់ឡើង ស្ទើរតែគ្រប់កិច្ចការតំបន់ និងអន្តរជាតិ ហើយអ្វីដែលសំខាន់មួយទៀតនោះគឺការបង្ហាញឱ្យឃើញពីសមត្ថភាពរបស់កម្ពុជា ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងសន្តិភាព ស្ថេរភាពនយោបាយ ធនធានមនុស្ស សេដ្ឋកិច្ចហិរញ្ញវត្ថុ និងការរៀបចំនូវការហ្វឹកហ្វឺនដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ។
លោក គិន ភា បញ្ជាក់ថា ៖ «សកម្មភាពនេះនឹងធ្វើឱ្យគេស្គាល់កម្ពុជាកាន់តែច្បាស់ ហើយក៏ជាផ្នែកមួយនៃការទូតសាធារណៈ ដែលពង្រឹងនូវរូបភាពកម្ពុជាទៅតំបន់ និងពិភពលោក ដែលជាផ្នែកនៃសកម្មភាពការទូតសាធារណៈតាមរយៈសកម្មភាពមីន ការហ្វឹកហាត់ ហើយសកម្មភាពនេះក៏ជាការរួមចំណែកសម្រាប់វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជាយើងផងដែរ»។
ថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែកញ្ញាកន្លងមកឯកឧត្តម ឈុំ សុជាតិ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការពារជាតិបានបង្ហាញនូវមោទភាពដែលកម្ពុជាបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំលំហាត់ហ្វឹកហ្វឺនដ៏សំខាន់មួយនេះ។
ឯកឧត្តមបានថ្លែងថា ៖ «លំហាត់ហ្វឹកហ្វឺនប្រតិបត្តិការពហុជាតិលើទីលានសកម្មភាពមនុស្សធម៌ក្នុងក្របខ័ណ្ឌរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន-បូក បានដំណើរការទៅដោយរលូន ប្រសិទ្ធភាព និងជោគជ័យ ដោយបានបង្ហាញអំពីតួនាទីដ៏សំខាន់របស់កម្ពុជា នៅក្នុងតំបន់ក៏ដូចជានៅលើឆាកអន្តរជាតិជាថ្មីម្តងទៀត»។
សូមបញ្ជាក់ថា ការហ្វឹកហ្វឺននេះ ធ្វើឡើងសរុបរយៈពេល ២៣ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ដល់ថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា ដោយមានការចូលរួមពីនាយទាហាន នាយទាហានរង ពលទាហាន សិក្ខាកាម យោធាចារ្យជាតិ-អន្តរជាតិជាច្រើន ក្នុងក្របខណ្ឌអាស៊ាន-បូក ដែលមាន ១៤ប្រទេស។
ក្នុងនោះរួមមាន៖ កម្ពុជា ចិន អូស្ត្រាលី ព្រុយណេដារូសាឡឹម ឥណ្ឌា ឥណ្ឌូនេស៊ី ជប៉ុន សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ឡាវ ហ្វីលីពីន រុស្សី សិង្ហបុរី សហរដ្ឋអាមេរិក និងវៀតណាម ក្នុងគោលដៅផ្លាស់ប្ដូរបទពិសោធន៍គ្នាទៅវិញទៅមក ក៏ដូចជាបង្កើនចំណងសាមគ្គីភាព។
បើតាមក្រសួងការពារជាតិ ការហ្វឹកហ្វឺនពហុជាតិនេះ ផ្តោតជាសំខាន់លើវិញ្ញាសារបោសសម្អាតមីន មនុស្សធម៌ កម្ទេចយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះសង្គ្រោះបឋមជាដើម ទន្ទឹមនឹងនោះ មានបើកវេទិកាសម្រាប់ពិភាក្សា និងដកពិសោធន៍ ក្នុងកម្រិតអង្គការជំនាញអន្តរជាតិ និងមានវិជ្ជាជីវៈ មកពីបណ្តាប្រទេសចូលរួម ក្រោមប្រធានបទ «ការអភិវឌ្ឍនៃឧបករណ៍បោសសម្អាតមីន និងបច្ចេកទេសវិទ្យា នវានុវត្តន៍ និងការប្តូរបទពិសោធន៍»៕
ដោយ៖ សំបាន ច័ន្ទដារ៉ា


