៣២ឆ្នាំនៃការអនុវត្តរដ្ឋធម្មនុញ្ញ៖កម្ពុជាធ្វើដំណើរលើផ្លូវអនុវត្ត និងការពារ
ភ្នំពេញ៖ដោយត្រឡប់ទៅរកអតីតកាលមុនបន្តិច គឺកាលពីជាង៣០ឆ្នាំមុន រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី២ ត្រូវបានព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋឡាយព្រះហស្ថលេខាលើព្រះរាជក្រមប្រកាសឱ្យប្រើនៅថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៣ បន្ទាប់ពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះត្រូវបានសភាធម្មនុញ្ញអនុម័តនៅថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៣។
៣១ឆ្នាំក្រោយមកគឺនៅថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤នៃ“ទិវាប្រកាសរដ្ឋធម្មនុញ្ញ” (២៤ កញ្ញា ១៩៩៣ – ២៤ កញ្ញា ២០២៤)វិមានរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលជាសំណង់និមិត្តរូបនៃ «រដ្ឋធម្មនុញ្ញ» តំណាងច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិមានទីតាំងក្បែរវិមានឯករាជ្យ រាជធានីភ្នំពេញត្រូវបានប្រារព្ធព្រះរាជពិធីសម្ពោធក្រោមព្រះរាជាធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៩៣ ជាសមិទ្ធផលនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ដែលនាំទៅដល់ការបោះឆ្នោតនាខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៣ ដែលរៀបចំឡើងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីបង្កើតសភាធម្មនុញ្ញមួយនៃប្រទេសកម្ពុជា។តួនាទីជាសារវន្តនៃសភាធម្មនុញ្ញ គឺតាក់តែងនិងអនុម័តរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីមួយរបស់កម្ពុជា និងប្រែក្លាយខ្លួនទៅជាសភានីតិបញ្ញត្តិមួយដែលនឹងត្រូវបង្កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មីមួយឡើង។
គេពិតជាអាចនៅចងចាំបានថា សភាធម្មនុញ្ញត្រូវបានសម្ពោធជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៩៣ ក្រោមអធិបតីភាពរបស់សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រមទាំងមានវត្តមានលោក យ៉ាស៊ូស៊ី អាកាស៊ី តំណាងពិសេសរបស់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ និងជាប្រមុខអ៊ុនតាក់នៅកម្ពុជានិងភ្ញៀវអន្តរជាតិយ៉ាងច្រើនកុះករធ្វើជាសាក្សី។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៩៣ មាន១៦ជំពូក និង១៥៨មាត្រា។គិតត្រឹមខែកញ្ញាឆ្នាំ២០២៥ រដ្ឋធម្មនុញ្ញមួយនេះ បានឆ្លងកាត់ការធ្វើវិសោធនកម្មចំនួន១១លើក ដើម្បីស្របតាមសេចក្តីត្រូវការចាំបាច់ និងគុណប្រយោជន៍របស់ជាតិ។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញជាច្បាប់កំពូលរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។រដ្ឋធម្មនុញ្ញគ្រប់គ្រងបញ្ហាអធិបតេយ្យភាព តួនាទី និងឋានៈ របស់ព្រះមហាក្សត្រ សិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ សេដ្ឋកិច្ច ការអប់រំ វប្បធម៌ កិច្ចការសង្គម និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃរដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា រាជរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងការប្រព្រឹត្តទៅនៃស្ថាប័នតុលាការ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ។
គប្បីជម្រាបជូនថា កម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមបង្កើតរដ្ឋធម្មនុញ្ញសម័យទំនើបលើកដំបូងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៧ ។រដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលកម្ពុជាកំពុងប្រើប្រាស់នាពេលបច្ចុប្បន្នជារដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកទី៦ ។
សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៥ ក្នុងឱកាសខួប៣២ឆ្នាំនៃទិវាប្រកាសរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ត្រូវបានផ្សាភ្ជាប់ជាមួយវត្តមាននៃវិមានរដ្ឋធម្មនុញ្ញប្រកបដោយប្ញទ្ធានុភាពផងដែរ។ក្នុងព្រះរាជសុន្ទរកថារបស់ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនីព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានាថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤ ក្នុងឱកាសសម្ពោធវិមានរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានគូសរំលេចថា “អាស្រ័យដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ១៩៩៣មានអត្ថិភាព និងស្ថិរភាពជាងបីទសវត្សរ៍ ជារយៈពេលមួយវែងក្នុងប្រវត្តិរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងដោយបច្ចុប្បន្នព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងការអភិវឌ្ឍ ធានាបានភាពរឹងមាំនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដូច្នេះជាពេលវេលាសមស្របដែលត្រូវមាន វិមានរដ្ឋធម្មនុញ្ញសម្រាប់ឱ្យខេមរជនក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន និងតទៅអនាគតដឹងនូវគុណបំណាច់របស់ឥស្សរជនស្នេហាជាតិជាស្ថាបនិកនិងជាប្រតិបត្តិករនៃច្បាប់កំពូលមួយនេះ និងសូមគោរពចងចាំអំពីក្រមសីលធម៌ និងច្បាប់នានានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
ជាការពិត ជាសច្ចធម៌មិនអាចប្រកែកបានរយៈពេលជាង៣២ឆ្នាំនៃការអនុវត្តរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានសុខសន្តិភាព និងឯកភាពជាតិ អាស្រ័យដោយមាននយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ ដែលត្រូវបានដាក់ចេញ និងដឹកនាំអនុវត្តផ្ទាល់ប្រកបដោយភាពបមិនប្រសប់ឈ្លាសវៃដ៏ឆ្នើម របស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានធ្វើឱ្យសម្រេចសមិទ្ធផលដ៏ធំធេងក្នុងការការពារ ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ និងការពង្រឹងឯកភាពជាតិ រក្សាការពារទឹកដីកម្ពុជា អធិបតេយ្យថ្លៃថ្លា និងអរិយធម៌អង្គរដ៏បវរកសាងប្រទេសជាតិទៅជា “កោះសន្តិភាពឡើងវិញ ផ្អែកលើប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស ធានាសិទ្ធិមនុស្ស គោរពច្បាប់ ធ្វើឱ្យប្រទេសជាតិ បានឈានឡើងរីកចម្រើនលូតលាស់សម្បូររុងរឿងដូចបច្ចុប្បន្ន ។
ការគោរពនិងការពាររដ្ឋធម្មនុញ្ញនៅកម្ពុជា ក៏បានឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញផងដែរនូវលើកកម្ពស់ប្រជាធិបតេយ្យសេរី
ពហុបក្ស តាមរយៈនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្រ្តជាទៀងទាត់ក្នុងរយៈពេលប្រាំម្តង ។ជាការបោះឆ្នោត
ដោយសេរី យុត្តិធម៌ តម្លាភាព និងអាចទទួលយកបាន។
៣២ឆ្នាំនៃសមិទ្ធផលរដ្ឋធម្មនុញ្ញដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមនេះ គឺជាមរតករបស់ជាតិ ដែលកំពុងត្រូវបានថែរក្សា និងបន្តអភិវឌ្ឍប្រកបដោយភាពអង់អាចស្វាហាប់ដោយសម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីក្នុងកាលបច្ចុប្បន្នដើម្បីបន្តដឹកនាំកម្ពុជាឱ្យកាន់តែមានការអភិវឌ្ឍក្លាយជាអរិយប្រទេស ៕
ដោយ៖មុនី
