អាឡឺម៉ង់បង្កើតមូលដ្ឋានអប់រំផ្ទាល់ខ្លួនពាក់ព័ន្ធកិច្ចការចិនខណៈព្យាយាមកាត់បន្ថយឥទ្ធិពលប៉េកាំងលើគ្រឺះស្ថានអប់រំខ្លួន
ហួន ឌីណា
កាលពីថ្ងៃអង្គារសប្ដាហ៍មុន ក្រសួងអប់រំអាឡឺម៉ង់បានប្រកាសថា ខ្លួននឹងវិនិយោគទឹកប្រាក់ចំនួន ២៨,៤ លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងកម្មវិធីដែលដំណើរការនៅចន្លោះឆ្នាំ ២០១៧ និង ២០២៤ ដើម្បីពង្រឹង «សមត្ថភាពឯករាជ្យរបស់ចិន» នៅក្នុងសាកលវិទ្យាល័យ និងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវនានារបស់ខ្លួន។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានហុងកុង The South China Morning Post (SCMP) ថ្មីៗនេះ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងអប់រំ បានឱ្យដឹងថា គោលបំណងនៃគម្រោងនេះ គឺដើម្បីគាំទ្រដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការវិទ្យាសាស្ត្រ និងស្រាវជ្រាវ ជាមួយប្រទេសចិនដែលផ្អែកលើគោលការណ៍អឺរ៉ុប។
រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងអប់រំលោកស្រី Anja Karliczek រៀបរាប់ថា អាឡឺម៉ង់នៅតែចង់ចូលរួមជាមួយប្រទេសចិន ហើយត្រូវការទេពកោសល្យនិងធនធានមនុស្សបន្ថែមទៀតដែលអាចឱ្យយល់ដឹងពីវប្បធម៌ ភាសា សង្គម និងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ចិន។
យ៉ាងណាមិញ លោកស្រីបានបន្ថែមទៀតថា កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនេះត្រូវតែធ្វើឡើងដោយឯករាជ្យរបស់អាល្លឺម៉ង់ និងអំពាវនាវឲ្យសាកលវិទ្យាល័យនានាកាត់ផ្តាច់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយវិទ្យាស្ថានខុងជឺ ដែលជាដៃគូអប់រំឧបត្ថម្ភដោយរដ្ឋផ្តល់វគ្គសិក្សាភាសា និងវប្បធម៌ចិន។
លោកស្រី Karliczek និយាយថា៖ «ខ្ញុំមិនចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលចិន មានឥទ្ធិពលលើសាកលវិទ្យាល័យ និងសង្គមរបស់យើងទេ»។
ចាប់ផ្តើមតាំងពីឆ្នាំ ២០០៦មក វិទ្យាស្ថានខុងជឺចំនួន ១៩ ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅទូទាំងប្រទេសអាឡឺម៉ង់។ យ៉ាងហោចណាស់ វិទ្យាស្ថានចំនួនពីរត្រូវបានបិទទ្វាទៅវិញ ដោយសារតែក្តីបារម្ភជុំវិញ «ឥទ្ធិពលនយោបាយ និងការលេចធ្លាយព័ត៌មាន»។ ឯមួយចំនួនទៀត បានបន្តធ្វើប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួន ហើយសាកលវិទ្យាល័យខ្លះបានការពារវិទ្យាស្ថានទាំងនេះ ពីការចោទប្រកាន់ដែលថាពួកគេត្រូវបានប្រើដើម្បីជំរុញរបៀបវារៈរបស់ក្រុងប៉េកាំង។
នៅជុំវិញពិភពលោក មានវិទ្យាស្ថានខុងជឺជាង ៥០០ កន្លែង ប៉ុន្តែភាគច្រើននៃវិទ្យាស្ថាននេះ បានបិទទ្វានៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួនដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក កាណាដា អូស្ត្រាលី និងស៊ុយអែត ដោយសារតែមានការសង្ស័យអំពីតួនាទីរបស់ខ្លួនក្នុងការជំរុញផលប្រយោជន៍ក្រុងប៉េកាំង។
ជាទូទៅ ភាពតានតឹងរវាងចិន និងលោកខាងលិចកំពុងតែកើនឡើង។ សហគមន៍អ៊ឺរ៉ុបបានរិះគន់កាន់តែខ្លាំងឡើងលើគោលនយោបាយរបស់ចិននៅហុងកុង និងខេត្តស៊ីនជាំង ដោយដាក់ទណ្ឌកម្មលើកដំបូងរបស់ខ្លួនលើមន្រ្តីចិនចាប់តាំងពីការបង្ក្រាបនៅធានអានមេនឆ្នាំ ១៩៨៩ ។
ជាការឆ្លើយតប ចិនបានធ្វើការដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើអ្នកនយោបាយ អ្នកការទូត និងអ្នកស្រាវជ្រាវរបស់អឺរ៉ុប ជំរុញឱ្យសមាជិកសភាអឺរ៉ុបបង្កកការផ្តល់សច្ចាប័នលើកិច្ចព្រមព្រៀងវិនិយោគរវាងភាគីទាំងពីរ ជាកិច្ចព្រមព្រៀងមួយដែលរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់បានដើរតួនាទីជាអ្នកនាំមុខ។
លោកស្រី Karliczek បាននិយាយថា៖ «ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយចិនមានភាពជិតស្និទ្ធ ហើយយើងក៏មានផលប្រយោជន៍រួមនៅក្នុងវិស័យផ្សេងៗដូចជាការការពារអាកាសធាតុ។ ប៉ុន្តែ យើងក៏ត្រូវដោះស្រាយវាដោយបើកចំហដែរ ហើយយើងកំពុងប្រកួតប្រជែងជាប្រព័ន្ធជាមួយសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតមួយនេះ»។
លោកស្រីបានបន្ថែមទៀតថា៖ «យើងចង់ចូលរួមក្នុងការប្រកួតប្រជែងនេះដោយឈរលើគោលការណ៍ស្មើគ្នា និងធ្វើឱ្យវាមានតម្លៃបន្ថែមទៅវិញទៅមក។ ដើម្បីសំរេចគោលដៅនេះ យើងត្រូវតែធានាថា ក្រុមហ៊ុននានារបស់យើងរកបានបុគ្គលិកគ្រប់គ្រាន់ពីអាឡឺម៉ង់ដែលស្គាល់ប្រទេស ប្រជាជន និងភាសាសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយចិន»។
ការបោះឆ្នោតនៅអាឡឺម៉ង់នាខែកញ្ញា អាចនឹងប្រាប់អំពីការផ្លាស់ប្តូរវិធីសាស្រ្តរបស់ក្រុងប៊ែកឡាំងទៅកាន់ប្រទេសចិន។ លោកស្រីអធិការបតី Angela Merkel ដែលជាអ្នកតស៊ូមតិឈានមុខគេក្នុងការចូលរួមជាមួយក្រុងប៉េកាំង នឹងចុះចេញពីតំណែងហើយលោកស្រី Annalena Baerbock បេក្ខជនអធិការបតីមកពីគណបក្សបៃតង បានអំពាវនាវឱ្យមានគោលនយោបាយនៃការសន្ទនា និងភាពតឹងរឹងឆ្ពោះទៅរកប្រទេសចិន។
យ៉ាងណាមិញ ទោះបីមានភាពតានតឹងផ្នែកនយោបាយក្ដី ក៏ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចរវាងប្រទេសទាំងពីរនៅតែរឹងមាំដដែល។ យោងតាមក្រសួងពាណិជ្ជកម្មចិន ប្រទេសចិនគឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់ប្រទេសអាឡឺម៉ង់ក្នុងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំជាប់គ្នាក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ជាមួយនឹងទំហំពាណិជ្ជកម្មចំនួន ២១២,១ ពាន់លានអឺរ៉ូ។
លោក Barthélémy Courmont អ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់ម្នាក់ជាមួយអង្គការ IRIS បារាំងបាននិយាយប្រាប់ SCMP ថា មានការចាប់អារម្មណ៍កាន់តែខ្លាំងឡើងនៅក្នុងការសិក្សារបស់ចិននៅអឺរ៉ុប ប៉ុន្តែវិទ្យាស្ថានខុងជឺដែលផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដោយក្រុងប៉េកាំង គឺជាប្រភពចំណេះដឹងដ៏សំខាន់។
លោកបាននិយាយថា៖ «គំនិតនេះ គឺដើម្បីស្វែងយល់បន្ថែមអំពីប្រទេសចិន ប៉ុន្តែមិនមែនដោយប្រទេសចិនទេ។ ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ និងចិននៅតែជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់ដដែល។ ហើយកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទំនងជានឹងកើនឡើង»។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «ទោះយ៉ាងណា រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ជឿជាក់ថា ក្រុងប៊ែកឡាំងត្រូវតែប្រឈមមុខនឹងទីក្រុងប៉េកាំង លើបញ្ហាផ្សេងៗដូចជាសិទ្ធិមនុស្ស ដូច្នេះត្រូវរក្សាឯករាជ្យភាពរបស់ខ្លួនលើការដោះស្រាយ និងការពារតម្លៃរបស់ខ្លួន»។
លោក Song Luzheng អ្នកស្រាវជ្រាវទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យ Fudan បាននិយាយថា អាចនឹងមានការផ្លាស់ប្តូរបន្តិចបន្តួចនៅក្នុងគោលនយោបាយរបស់អាឡឺម៉ង់មុនពេលបោះឆ្នោត ហើយថាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំងពីរខាងវិទ្យាសាស្ត្រ ទំនងជាមិនរងផលប៉ះពាល់ដោយការប៉ះទង្គិចគ្នានៅក្នុងគុណតម្លៃនោះទេ។
លោកនិយាយថា៖ «អាឡឺម៉ង់អាចចូលរួមប្រកួតប្រជែងជាប្រព័ន្ធជាមួយចិនក្រោមក្របខ័ណ្ឌសហភាពអ៊ឺរ៉ុប ប៉ុន្តែក្នុងនាមជាប្រទេសតែមួយ វាមិនអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយចិនបានជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធទេ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ប្រទេសនេះមិនមានគោលនយោបាយសំខាន់ណាមួយស្តីពីប្រទេសចិន ដែលបានសម្រេចនៅមុនការបោះឆ្នោតនោះទេ»។
ប្រភព៖
- Germany wants independent China experts as concerns about Confucius Institutes and Beijing’s influence over universities grows https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3139702/germany-wants-independent-china-experts-concerns-about
- Germany-China relationship status: It’s complicated https://www.dw.com/en/germany-china-relationship-status-its-complicated/a-57362540
- Why is the US targeting China’s Confucius Institute? https://www.dw.com/en/why-is-the-us-targeting-chinas-confucius-institute/a-43403188
