ភ្នំពេញ៖ ក្នុងពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រជូននិស្សិតសកលវិទ្យាល័យអាស៊ីអឺរ៉ុបចំនួន១,៥៧៨នាក់ (នារីមានចំនួន៦៤០នាក់) នៅវិទ្យាស្ថានជាតិអប់រំ នៅថ្ងៃព្រឹកថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សម្តែងការរីករាយ ដែលបានអញ្ជើញមកប្រគល់សញ្ញាបត្រជូនសម្តេចនៅថ្ងៃនេះ។ នេះគឺជាសមិទ្ធផលថ្មីមួយទៀត ដែលកើតចេញពីការប្រឹងប្រែងរួមគ្នា។

នៅក្នុងពិធីនេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានរំលឹកពីស្ថានភាពដ៏លំបាករបស់កម្ពុជាកាលពីអតីតកាល ជាពិសេសដំណើរនៃកសាងវិទ្យាស្ថានជាតិអប់រំ និងការរៀបចំអគារសម្រាប់ប្រគល់សញ្ញាបត្រជូននិស្សិតតែម្តង។ សម្តេចថា គ្មាននរណាមកធ្វើការសម្រេចចិត្ត ក្រៅតែពីយើងខ្លួនឯងនោះទេ។ សម្តេចតេជោ បានលើកជាឧទាហរណ៍ថា រដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៧០ បើទោះបីមានការជំរុញពីក្រៅ តែបើកត្តាខាងក្នុងជាពិសេស លន់ នល់ សិរីមតៈ មិនសម្រេចចិត្តធ្វើរដ្ឋប្រហារទេ គ្មានឡើយការដ្ឋប្រហារ ។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា បញ្ហាខាងក្នុងជាកត្តាសត្យានុម័តក្នុងការសម្រេចជោគវាសនារបស់ប្រទេសជាតិ។ សម្តេចថា សម្តេចពិតជាមានមោទនភាពចំពោះសមិទ្ធផល នៃការបិទបញ្ចប់សង្គ្រាម បិទបញ្ចប់ជម្លោះក្នុងជាតិខ្មែរដោយខ្មែរគ្នាឯង និងបានប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសឲ្យមានការរីកចម្រើនដូចពេលបច្ចុប្បន្ន។

សមិទ្ធផលដែលកម្ពុជាទទួលបាន គឺកើតចេញពីការប្រឹងប្រែងរបស់ជាតិកម្ពុជាទាំងមូល មិនមែនពឹងតែលើការជួយពីបរទេសនោះទេ។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ថា បទពិសោធន៍ពីអតីតកាលរបស់កម្ពុជាបានបង្ហាញថា សុខទុក្ខ និងការរីករាយ គឺខ្មែរជាអ្នកសម្រេចដោយខ្លួនឯង មិនមែនកត្តាមកពីខាងក្រៅនោះទេ។ ការប្រឹងប្រែងដោយខ្លួនឯង ទើបធ្វើឲ្យកម្ពុជាមានឯករាជ្យពិតប្រាកដទាំងនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច។ មិនត្រូវពឹងផ្អែកលើអុកស៊ីហ្សែនរបស់គេនោះទេ។ សម្តេចតេជោ បានប្រកាសថា ត្រូវតែប្រឹងប្រែងធ្វើកំណែទម្រង់បន្ថែមទៀត ដើម្បីធានាដល់ការរីកចម្រើនរបស់ប្រទេស។

ជាមួយនឹងការអបអរសាទរ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បន្តអំពាវនាវឲ្យនិស្សិតទទួលសញ្ញាបត្រនៅថ្ងៃនេះ បន្តប្រឹងប្រែងសិក្សារៀនសូត្របំពាក់បំប៉នចំណេះដឹង និងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនបន្ថែមទៀត។ សម្តេច បានថ្លែងទៀតថា មិនត្រឹមតែនិស្សិតទេ ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសទាំងនាយករដ្ឋមន្ត្រី ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ទេសរដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រី ក៏ត្រូវតែប្រឹងប្រែងរៀនអភិវឌ្ឍន៍សមត្ថភាពបន្ថែមទៀត បើមិនដូច្នោះទេនឹងក្លាយជាអ្នកអភិរក្សនិយម។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវ នឹងធ្វើឲ្យមនុស្សមិនចេះភ្លេចនោះឡើយ។ ទន្ទឹមនេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏មានការរិះគន់មួយចំនួនទៅលើអ្នកអានតែថ្លែងសុន្ទរកថា ដែលពឹងតែលើការសរសេររបស់គេឲ្យអាន។ សម្តេចតេជោថា បានបញ្ជាក់ថា អ្នកដែលអានតែសុន្ទរកថា ហើយមិនចេះស្រាវជ្រាវ គឺមិនខ្លាំងនោះឡើយ។

ថ្លែងទាក់ទងទៅនឹងនយោបាយក្នុងប្រទេស សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា ក្រុមអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលមើលស្រាលអតីតសហការីរបស់ពួកគេពេលសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយជាទំនិញទិញដូរ គឺជាបរាជ័យរបស់ក្រុមអតីតបក្សប្រឆាំង។ សម្តេចបញ្ជាក់ថា វាមិនមែនជាការសមគួរនោះទេ ក្នុងនាមជាមនុស្សអួតអាងជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ គោរពសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិ បែរជានិយាយបំពានសិទ្ធិរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗទៅវិញ។

ឆ្លើយតបការលើកឡើងថា សម្តេចជាអ្នកបំបែកក្រុមអតីតបក្សប្រឆាំងនោះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានតបទៅវិញថា ក្នុងនាមជាមេដឹកនាំមួយបែរជាឲ្យអ្នកដទៃបំបែកបានមានន័យថា មេដឹកនាំនោះអន់បំផុត។ សម្តេច បានលើកជាឧទាហរណ៍ថា ស្វាមីភរិយាដែលស្ម័គ្រស្មោះនឹងគ្នា ទោះបីឪពុកម្តាយ និងបងប្អូនចាក់រ៉ុកយ៉ាងណា ក៏មិនអាចបែកបាក់គ្នាដែរ។ សម្តេចតេជោ បន្តថា ការដែលនិយាយថា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ជាអ្នកបំបែកបំបាក់ពួកគេនោះ គឺជាការបន្ថោកតម្លៃខ្លួនឯងទៅវិញទេ។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា គណបក្សប្រជាជនឮតែព័ត៌មានបែកបាក់គ្នា៤០ឆ្នាំមកហើយ តែគណបក្សប្រជាជនមិនមានការបែកបាក់នោះឡើយ។

ជាមួយគ្នានោះដែរ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងរំលឹកថា សូម្បីតែសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ក៏ទទួលបានព័ត៌មានខុសដែរថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបែកបាក់ហើយ ចំណុចនេះសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានឆ្លើយតបថា មូលហេតុដែលទទួលព័ត៌មានខុសនេះហើយ បានព្រះអង្គចាញ់រហូត និងអស់រលីង។ សម្តេចថា ការបែកបាក់របស់ក្រុមអតីតមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ព្រោះតែការមិនជឿទុកចិត្តគ្នា មិនមែនមកពីការបំបែកបំបាក់របស់សម្តេចតេជោនោះឡើយ។

ខណៈដែលប្រតិភូនៃសហភាពអឺរ៉ុបមកកម្ពុជា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា គណៈប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុប ដែលអញ្ជើញមកកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន កម្រិតមិនដល់ជួបជាមួយសម្តេចនោះឡើយ។ សម្តេច ក៏បានផ្លែផ្កាឲ្យលោក កឹម សុខ ថា តាំងខ្លួនជាអ្នកវិភាគ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែភរិយា និងក្រុមគ្រួសារខ្លួនគ្រប់គ្រងមិនបានផង។ ក្នុងឱកាសនោះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានស្នើមេដឹកនាំអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឲ្យឈប់លាបពណ៌អតីតសហការីរបស់ខ្លួន។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាត្រូវការសម្តេច ដើម្បីដឹកនាំបក្សមិនមានការដណ្តើមគ្នាធ្វើមេបក្សនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញមានតែក្រុមអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិទេ ដែលធ្វើបក្សប្រហារដណ្តើមគ្នាគ្រប់គ្រងបក្ស។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា បើគណបក្សបែកបាក់ មេគណបក្សត្រូវទទួលខុសត្រូវមុនគេ។ ដូចគ្នាដែរបើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបែកបាក់ សម្តេចគឺជាអ្នកទទួលខុសត្រូវមុនគេ៕ធ.ដ