ខណៈកាតាជាតួអង្គសំខាន់ក្រោយអាមេរិកដកទ័ព តើប្រទេសនេះអាចជាស្ពានសម្រាប់ឱ្យតាលីបង់ឆ្លងទៅពិភពលោកឬយ៉ាងណា?
កាតាបានដើរតួយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងការជម្លៀសប្រជាជនរាប់ម៉ឺននាក់ចេញពីអាហ្វហ្គានីស្ថាន បន្ទាប់ពីក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធចូលកាន់កាប់រដ្ឋធានីកាប៊ុលកាលពីពាក់កណ្ដាលខែសីហា ខណៈដែលប្រទេសនេះមានទំនាក់ទំនងទាំងជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងពួកតាលីបង់។
តាមការប៉ាន់ប្រមាណ ៤០ ភាគរយនៃប្រជាជនដែលត្រូវជម្លៀសជាង ១១ ម៉ឺននាក់ បានហោះចេញពីអាកាសយានដ្ឋានកាប៊ុលក្រោមប្រតិបត្តិការរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្ត ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ ដោយឆ្លងកាត់មូលដ្ឋានទ័ពអាកាស Al-Udeid របស់កាតាក្រុងដូហា មុនពេលធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសទីបី។ ប្រទេសនេះក៏ដឹកមនុស្ស ១ ៥០០ នាក់ដោយផ្ទាល់ តាមការស្នើសុំរបស់អង្គការអន្តរជាតិ និងបានធានាសុវត្ថិភាពដល់អាកាសយានដ្ឋានសម្រាប់មនុស្ស ៣ ០០០ នាក់។
ជាមួយគ្នានោះ មានសកម្មភាពជាច្រើនទៀត ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសអេមីរ៉ាតមួយនេះទទួលការកោតសរសើរ ក្នុងនោះរួមមានការសាងសង់មន្ទីរពេទ្យសង្គ្រោះបន្ទាន់ ជម្រក ការចែកចាយអាហារឱ្យមនុស្សរាប់ម៉ឺនក្នុងមួយថ្ងៃ និងការផ្តល់ជើងយន្តហោះពីក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ជាតិ Qatar Airways ដើម្បីដឹកអ្នកដែលត្រូវជម្លៀសជាដើម។
ក្រៅពីតួនាទីសំខាន់ក្នុងការជម្លៀសប្រជាជន ប្រទេសអ្នកមានសម្បូរប្រេងកាតមួយនេះ ក៏ធ្លាប់ធ្វើជាអ្នកបើកទីស្ដីការនយោបាយរបស់តាលីបង់នៅដូហាក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ដោយមានការគាំទ្រពីអាមេរិកក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា (Barack Obama)។ បន្ទាប់មកទៀត កាតាក៏ធ្វើជាអ្នកសម្របសម្រួលលើកិច្ចចរចារដកទ័ពបរទេសរវាងអាមេរិក និងក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធ ក្រោមរដ្ឋបាលរបស់អតីតប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ កាលពីខែកុម្ភៈឆ្នាំ ២០២០។
ការស៊កខ្លួនជាថ្មីរបស់កាតាចូលទៅក្នុងបញ្ហានៅអាហ្វហ្គានីស្ថាន ធ្វើឡើងតែប្រមាណ ៧ ខែប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីប្រទេសបួនរួមមានអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម អេហ្ស៊ីប និងបារ៉ែន បានលើកបំរាសដែលខ្លួនដាក់ហាមឃាត់យន្តហោះ និងនាវារបស់កាតាពីផ្លូវអាកាស និងផ្លូវសមុទ្ររបស់ខ្លួន ក្រោយចោទប្រកាន់ប្រទេសនេះថាគាំទ្រក្រុមជ្រុលនិយម និងអង្គការភេរវកររួមមានអាល់កៃដា និងក្រុមរដ្ឋអ៊ិស្លាមកាលពីឆ្នាំ ២០១៧។
តាមរយៈសកម្មភាពជាច្រើនទាំងនេះ អ្នកជំនាញនិយាយថា វិធីសាស្រ្តរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងដូហាគឺដើម្បីធ្វើឱ្យខ្លួនឯងមានសារៈសំខាន់តាមដែលអាចធ្វើទៅបានចំពោះប្រទេសសំខាន់ៗ ជាពិសេសសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលទើបរើបេសកកម្មការទូតរបស់ខ្លួនពីក្រុងកាប៊ុលទៅក្រុងដូហាកាលពីថ្ងៃចន្ទ មួយថ្ងៃមុនកាលកំណត់ដកទ័ពពីអាហ្វហ្គានីស្ថាន។
លោក David Roberts សាស្ត្រាចារ្យរងនៅដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សាផ្នែកសង្គ្រាមនៅ King’s College ក្រុងឡុងដ៍ និយាយថា តួនាទីជាអ្នកសម្របសម្រួលរបស់កាតា គឺជារឿងដែលគួរឱ្យសង្ស័យ។ លោកនិយាយថា៖ «កាតាធ្វើអ្វីៗទាំងអស់នេះ ដើម្បីបង្កើតកន្លែងមានប្រយោជន៍សម្រាប់ខ្លួនជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ជួយអាមេរិកលើបញ្ហាពិសេស ដូចជាការចរចាសម្រាប់ការដោះលែងទាហានអាមេរិកឈ្មោះ Bowe Bergdahl ពីពួកតាលីបង់ និងជួយដល់ការជម្លៀសដូចឥឡូវនេះជាដើម»។
ចំណែកឯលោក Abdullah Baabood នាយកនៃការសិក្សាលើពិភពអ៊ិស្លាមនៅសាកលវិទ្យាល័យ Waseda បាននិយាយថា៖ «កាតាបានបង្ហាញថា ខ្លួនគឺជាដៃគូដ៏មានប្រយោជន៍ ហើយនេះពិតជានឹងជួយលើកកម្ពស់តួនាទី និងឋានៈជាអ្នកសម្របសម្រួលអព្យាក្រឹតដែលអាចជឿទុកចិត្តបាន មានឥទ្ធិពល និងមានសមត្ថភាព»។
សម្រាប់លោក Roberts ករណីដែលថាកាតាអាចក្លាយជាស្ពានសម្រាប់ឱ្យតាលីបង់ឆ្លងទៅកាន់ពិភពលោកឬយ៉ាងណានោះ វាមិនទាន់ច្បាស់ ដោយហេតុថាគេមិនដឹងពីទំហំនៃទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋាភិបាលក្រុងដូហា និងពួកតាលីបង់ក្រោមការសម្របសម្រួលរបស់កាតា និងម្យ៉ាងទៀតការរួបរួមគ្នារបស់តាលីបង់ក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន។
ប៉ុន្តែលោកទាំងលោក Roberts និងលោក Baabood និយាយថា វាអាស្រ័យទៅលើការគ្រប់គ្រងរបស់ពួកតាលីបង់។ លោក Baabood និយាយថា៖ «រហូតមកដល់ពេលនេះ កាតាហាក់ដូចជាកំពុងបម្រើជាស្ពានដ៏មានប្រសិទ្ធភាពរវាងតាលីបង់ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ប៉ុន្តែមានរឿងជាច្រើនដែលអាស្រ័យលើរបៀបដែលក្រុមនេះអនុវត្តគោលនយោបាយរបស់ខ្លួននាពេលអនាគត»។ លោកបន្តថា៖ «មានតែពេលវេលាទេដែលនឹងប្រាប់យើងថាតាលីបង់នឹងវិវត្តទៅជាបក្សដែលអាចទទួលយកបានតាមរយៈទង្វើ មិនមែនគ្រាន់តែការសន្យា និងពាក្យសម្តីទេ»។
យ៉ាងណាមិញ អ្នកវិភាគនិយាយថា តួនាទីលេចធ្លោរបស់កាតាក្នុងនាមជាអ្នកសម្រុះសម្រួលនៅអាហ្វហ្គានីស្ថាន ក៏មានហានិភ័យគួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ ដោយសារការព្រួយបារម្ភអំពីរបៀបដែលតាលីបង់នឹងគ្រប់គ្រង។
លោកស្រី Cinzia Bianco មកពីក្រុមប្រឹក្សាអឺរ៉ុបស្តីពីទំនាក់ទំនងការបរទេស (ECFR) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងប៊ែកឡាំងនិយាយថា ប្រទេសកាតាត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នជាពិសេសនៅពេលនិយាយអំពីថាតើត្រូវទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលតាលីបង់ជាផ្លូវការឬយ៉ាងណា។
លោកស្រីនិយាយថា៖ «ពួកគេស្គាល់តាលីបង់ហើយ ពួកគេដឹងពីអ្វីដែលនឹងកើតឡើងនៅអាហ្វហ្គានីស្ថាន ហើយវានឹងក្លាយជារឿងដ៏ហួសប្រមាណ។ ពួកគេមិនចង់ឱ្យរូបភាពរបស់ខ្លួន ជាប់ទាក់ទងជាមួយតាលីបង់នោះទេ»។ សម្រាប់ហេតុផលនេះ លោកស្រីបន្ថែមថា កាតាបានប្រយ័ត្នប្រយែងក្នុងការបញ្ជាក់ថាអន្តរកម្មអ្វីក៏ដោយដែលពួកគេមានជាមួយតាលីបង់។
