រឿងអាស្រូវ Theranos និង អេលីសាបិត ហូមស៍ ៖ ហេតុអ្វីស្រ្តីរូបនេះប្រឈមមុខតុលាការនៅពេលនេះ?
ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ លោកស្រី អេលីសាបិត ហូមស៍ (Elizabeth Holmes) ដែលកាលនោះមានអាយុ ៣០ ឆ្នាំ ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា មហាសេដ្ឋីនីវ័យក្មេងបង្កើតទ្រព្យដោយខ្លួនឯង។
ក្នុងនាមជាស្ថាននិករបស់ក្រុមហ៊ុន Theranos ដែលមានតម្លៃពាន់លានដុល្លារ លោកស្រីត្រូវបានទស្សនាវដ្ដី Inc ដែលល្បីខាងផ្នែកជំនួញ ចុះលើក្រមមុខរបស់ខ្លួនដោយភ្ជាប់ជាមួយនឹងពាក្យថា «The Next Steve Jobs» ឬ «ស្ទីវចបបន្ទាប់»។
ក្រុមហ៊ុន Theranos របស់អ្នកស្រីហូមស៍ បង្កើតឡើងដើម្បីធ្វើបដិវត្តក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺដោយចំណាយលុយអស់តិច និងងាយស្រួយប្រើប្រាស់ គ្រាន់តែប្រើឈាមតែមួយដំណក់ប៉ុណ្ណោះ។ តាមរយៈនេះ ម៉ាស៊ីនតេស្តអេឌីសុនរបស់ក្រុមហ៊ុន មានសមត្ថភាពអាចរកឃើញស្ថានភាពជំងឺដូចជាមហារីក និងទឹកនោមផ្អែមយ៉ាងឆាប់រហ័សដោយមិនចាំបាច់ប្រើម្ជុល។
ភាពល្បីល្បាញនៃ Theranos បានទាក់ទាញអ្នកផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន អ្នកនយោបាយ និងអ្នកដឹកនាំអាជីវកម្មជាច្រើនឱ្យធ្វើការវិនិយោគជាមួយក្រុមហ៊ុន ក្នុងនោះរួមមានទាំងអ្នកជំនួញមហាសេដ្ឋីលោក Rupert Murdoch និងអតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Henry Kissinger ផងដែរ។
យ៉ាងណាមិញ ក្រុមហ៊ុននេះបានដួលរលំក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ហើយស្ថាបនិករបស់ក្រុមហ៊ុនអ្នកស្រីហូមស៍ និងដៃគូជំនួញម្នាក់ទៀត កំពុងរងការចោទប្រកាន់ពីបទឆបោករហូតទៅដល់ចំនួន ១២។
តើអ្វីគ្រប់យ៉ាងចាប់ផ្ដើមនៅពេលណា?
លោកស្រី អេលីសាបិត ហូមស៍ បច្ចុប្បន្នអាយុ ៣៧ឆ្នាំ ឈប់រៀនផ្នែកវិស្វកម្មគីមីនៅសាកលវិទ្យាល័យស្ទែនហ្វដរបស់ខ្លួន នៅអាយុ ១៩ ឆ្នាំ ហើយក៏សម្រេចចិត្តបើកក្រុមហ៊ុន Theranos ក្នុងឆ្នាំ ២០០៣ ដោយមានវិធីសាស្រ្តបដិវត្តជាក់ស្តែងមួយក្នុងការធ្វើតេស្តឈាមពីការចាក់ម្រាមដៃ។
តាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតញូវយ៉កថែមស៍ លោកស្រីបានជួលមិត្តប្រុសរបស់ខ្លួនលោក Ramesh Sunny Balwani Balwani ដែលជាអ្នកជំនួញជនជាតិប៉ាគីស្ថាន-អាមេរិកាំងក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ និងរ៉ៃប្រាក់បានជាង ៧០០ លានដុល្លារពីវិនិយោគិន ហើយតម្លៃរបស់ក្រុមហ៊ុន Theranos ក្រោយមកបានកើនឡើងរហូតដល់ ៩ ប៊ីលានដុល្លារ។
អ្នកស្រី ហូមស៍ និយាយនៅក្នុងសន្និសីទឆ្នាំ ២០១៤ មួយថា៖ «យើងបានបង្កើតប្រព័ន្ធនៃមន្ទីរពិសោធន៍បែបប្រពៃណីឡើងវិញ។ វាជួយលុបបំបាត់តម្រូវការឱ្យមនុស្សមានម្ជុលជាប់នឹងដៃ»។ គេមើលឃើញថា នាពេលនោះកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់លោកស្រី ហក់ឡើងដល់កំពូលនៃពិភពលោក ដោយទាញការចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើនជាពិសេសពីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។
មិនបានប៉ុន្មានផងក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ អ្នកស្រី ហូមស៍ (Elizabeth Holmes )ត្រូវបានគេទម្លាយការពិតថាបច្ចេកវិទ្យាដែលលោកស្រីខំពពាយនាយនោះ មិនជាដំណើរការដូចមាត់នោះទេ។ កាសែត The Wall Street Journal នៅពេលនោះបានចុះផ្សាយថា លទ្ធផលតេស្តមិនគួរឱ្យទុកចិត្ត ហើយថាក្រុមហ៊ុននេះបានប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនដែលអាចរកទិញបាន និងផលិតដោយក្រុមហ៊ុនផ្សេងទៀត ដើម្បីការធ្វើតេស្តភាគច្រើន។
លោក Tyler Shultz ចៅប្រុសរបស់អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកលោក George Shultz ហើយជាវិស្វករស្រាវជ្រាវនៃសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលរបស់ Theranos បាននិយាយជាមួយអ្នកកាសែតរបស់ The Journal ដោយសម្ងាត់នៅពេលលោកកត់សម្គាល់ពី «ការបរាជ័យក្នុងការគ្រប់គ្រងគុណភាព» នៃម៉ាស៊ីនអេឌីសុនរបស់ក្រុមហ៊ុន។ ខណៈដែលបញ្ហាមិនត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់ លោក Shultz ក៏លាឈប់ហើយបន្តធ្វើការលើកំណត់ត្រាអំពីបញ្ហាដែលលោករកឃើញនៅកន្លែងធ្វើការ។
ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ មនុស្សចំនួន៩ នាក់ដែលប្រើបច្ចេកវិទ្យាតេស្តឈាមរបស់ Theranos បានចេញមុខក្នុងបណ្តឹងប្រឆាំងក្រុមហ៊ុន និងប្រឆាំងនឹងក្រុមហ៊ុនលក់ឧសថអាមេរិក Walgreens ហើយជាក្រុមហ៊ុនសហការជាមួយ Theranos ផងដែរ ។ អ្នកជំងឺម្នាក់អះអាងថា ខ្លួនបានធ្វើតេស្តិ៍វិជ្ជមានជំងឺស្វ័យស៊ាំមួយលើឧបករណ៍ Theranos ទោះបីវេជ្ជបណ្ឌិតផ្ទាល់ខ្លួនថាលោកស្រីមិនមានជំងឺនោះក៏ដោយ។ ស្ត្រីម្នាក់ទៀតដែលប្រើឧបករណ៍ដូចគ្នានិយាយថា ការធ្វើតេស្តបានបង្ហាញថាអ្នកស្រីមានជំងឺ Hashimoto ដែលជាជំងឺក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតបណ្តាលឱ្យអ្នកជំងឺផ្លាស់ប្តូររបៀបរស់នៅ លេបថ្នាំ និងណាត់ជួបគ្រូពេទ្យ។
តើលោកស្រីហូមស៍ និងអតីតដៃគូជំនួញ និងជាអតីតសង្សារ លោក Balwani រងការចោទប្រកាន់អ្វី?
ការជ្រើសរើសគណៈវិនិច្ឆ័យនៅក្នុងសវនាការរបស់អ្នកស្រី ហូមស៍ គ្រោងនឹងបញ្ចប់នៅថ្ងៃព្រហស្បត្តិ៍ ហើយសេចក្តីថ្លែងការណ៍បើកសវនាការលើសំណុំរឿងនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី ៨ ខែកញ្ញាខាងមុខនេះ។
ទាំងលោកស្រីហូមស៍ និងដៃគូជំនួញលោក Balwani ដែលជាអតីតប្រធាននាយកប្រតិបត្តិ រងការចោទប្រកាន់ពីបទ «រួមគ្នាដើម្បីទាក់ទងដោយផ្ទាល់ ធ្វើទីផ្សារ ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ឱ្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ឬចេញរបាយការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុ និងព័ត៌មានផ្សេងទៀត ដើម្បីបន្លំអូសទាញវិនិយោគិន» និង «បង្កើតគ្រោងការណ៍ដើម្បីបន្លំវេជ្ជបណ្ឌិត និងអ្នកជំងឺ»។ អ្នកស្រីនឹងប្រឈមមុខជាប់ពន្ធនាគារចាប់ពី ២០ឆ្នាំឡើងទៅ ប្រសិនបើតុលាការរកឃើញថាមានពិរុទ្ធភាព។
រឿងមួយដែលផ្ទុះឡើងនាពេលថ្មីនេះគឺ មេធាវីរបស់លោកស្រីហូមស៍នឹងលើកយកការអះអាងដែលថា ដៃគូជំនួញរបស់អ្នកស្រី ធ្លាប់ជាគូរសង្សារនឹងគ្នា និងជាប្រធាននាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន Theranos ផងដែរនោះ លោក Balwani បានរំលោភបំពានផ្លូវភេទ និងផ្លូវចិត្តធ្វើឱ្យខូចស្មារតីរបស់លោកស្រី។
លោក Balwani វ័យ ៥៦ ឆ្នាំប្រឈមមុខនឹងបទចោទប្រកាន់ពីបទឆបោកដូចគ្នា ហៅការអះអាងនេះថា «ហួសហេតុ»។ សំណុំរឿងរបស់លោកនឹងត្រូវបើកសវនាការនៅខែមករាដើមឆ្នាំក្រោយ។
