តើការលុបចោលពន្ធគយលើចិននឹងអាចដោះស្រាយវិបត្តិអតិផរណានៅអាមេរិកបាន ឬយ៉ាងណា?
ការសម្រេចចិត្តរបស់លោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន ក្នុងការពិនិត្យឡើងវិញនូវកេរ្តិ៍ដំណែលនៃសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន ដែលបន្សល់ទុកពីអាណត្តិលោក ដូណាល់ ត្រាំ កំពុងស្ថិតនៅក្រោមការចាប់អារម្មណ៍ពីបញ្ហាអតិផរណាក្នុងស្រុក ដែលមិនមែនជាភាពតានតឹងរវាងក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងក្រុងប៉េកាំង។
នាយកដ្ឋានការងារសហរដ្ឋអាមេរិកនិយាយកាលពីថ្ងៃសុក្រថា អត្រាអតិផរណាកើនឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់ក្នុងរយៈពេល៤ទសវត្សរ៍នៅខែឧសភា នៅពេលតម្លៃទំនិញប្រើប្រាស់កើនឡើងដល់ ៨,៦ ភាគរយ។ រាប់តាំងពីការឡើងតម្លៃអាហារ រហូតដល់ប្រេងសាំង បញ្ហានេះបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ប្រជាជនអាមេរិក។
ខណៈការបោះឆ្នោតពាក់កណ្តាលអាណត្តិដ៏សំខាន់នាខែវិច្ឆិកាខិតជិតមកដល់ ហើយគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យប្រឈមមុននឹងការបាត់បង់អាសនៈសភា លោក បៃដិន ត្រូវប្រឈមមុខជាមួយនឹងជម្រើសដ៏លំបាក៖ រក្សាពន្ធគយ ហើយរងការស្តីបន្ទោសចំពោះតម្លៃទំនិញខ្ពស់ ឬលុបពន្ធចេញ ហើយហាក់ប្រើយុទ្ធសាស្រ្តទន់ខ្សោយដាក់ចិន។
កាលពីថ្ងៃសុក្រ លោក បៃដិន បានចង្អុលទៅក្រុមហ៊ុនប្រេងធំៗ និងរុស្ស៊ី ដោយនិយាយថា តម្លៃប្រេងឡើងថ្លៃជាកត្តាអតិផរណាដ៏សំខាន់ ខណៈសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែនជាមូលហេតុចម្បង។
ក្នុងសន្និសីទកាសែតមួយនាក្រុងឡូសអាន់ជ័រលេស លោកបៃដិនហៅចំឈ្នោះក្រុមហ៊ុនប្រេងធំៗដូចជា ក្រុមហ៊ុន Exxon Mobil ជុំវិញការបរាជ័យមិនបង្កើនផលិតកម្ម។ លោក បៃដិន និយាយថា៖ «រឿងមួយដែលខ្ញុំចង់និយាយអំពីក្រុមហ៊ុនប្រេងនោះគឺ ពួកគេមានច្បាប់អនុញ្ញាតិឱ្យខួងប្រេងជាង ៩ ០០០ ទីតាំង តែពួកគេមិនខួងទេ ព្រោះតែការទុកឱ្យសាំងឡើងថ្លៃអាចឱ្យគេរកលុយបានច្រើន»។
កាលពីខែមុន លោក បៃដិន និយាយថា រដ្ឋបាលរបស់លោកកំពុងពិចារណាដកពន្ធដែលរដ្ឋបាលលោក ត្រាំ ដាក់ចេញលើចិនក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៨ ខណៈអ្នកសេដ្ឋកិច្ច និងធុរកិច្ចជាច្រើនជំរុញឱ្យលោក បៃដិន កាត់បន្ថយពន្ធពាណិជ្ជកម្មដើម្បីធ្វើឱ្យអតិផរណានៅអាមេរិកថយចុះ។
អ្នកជំនាញមើលឃើញថា វិបត្តិអតិផរណាបណ្តាលមកពីកត្តាធ្ងន់ធ្ងររួមទាំងការងើបឡើងវិញពីកូវីដ ការរាំងស្ទះចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ និងសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនោះ មានការចោទសួរជាច្រើនថាការលើកលែងពន្ធលើចិន នឹងមានប្រសិទ្ធភាពកម្រិតណាក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា។
លោក Shang-Jin Wei សេដ្ឋវិទូ និងជាសាស្ត្រាចារ្យផ្នែកធុរកិច្ច និងសេដ្ឋកិច្ចចិននៅសកលវិទ្យាល័យ Columbia និយាយប្រាប់កាសែត Nikkei ថា៖ «ប្រសិនបើអាមេរិកកែសម្រួល [ពន្ធគយ] វានឹងមិនជួយត្រឹមតែចិនទេ តែវាក៏នឹងអាចជួយដល់សហរដ្ឋអាមេរិក»។ លោកបន្តថា៖ «ការដកពន្ធអាចជួយកាត់បន្ថយថ្លៃដើមផលិតកម្មសម្រាប់ក្រុមហ៊ុន និងតម្លៃនៃការរស់នៅសម្រាប់គ្រួសារអាមេរិក»។
រដ្ឋបាលត្រាំ ដាក់ពន្ធគយរហូតដល់ ២៥ ភាគរយលើទំនិញចិនក្នុងអំឡុងពេលសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្ម ដែលរាប់បញ្ចូលទាំងផលិតផលប្រើប្រាស់របស់ចិន ដែលមានតម្លៃរាប់រយពាន់លានដុល្លារ។ បញ្ហាថាតើត្រូវរក្សាពន្ធគយ ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងក្លាយទៅជាប្រធានបទនយោបាយក្ដៅ ដោយមានការប្រតិកម្មពីអ្នកនយោបាយ និងអ្នកដឹកនាំឧស្សាហកម្មមួយចំនួន ដែលចោទប្រកាន់លោក បៃដិន ថាទន់ខ្សោយដាក់ចិន ប្រសិនបើលោកកាត់ពន្ធចេញ។
អ្នកគាំទ្រលើយុទ្ធសាស្រ្តនិយាយថា ការដកពន្ធនឹងកាត់បន្ថយការចំណាយដែលជនជាតិអាមេរិកចំណាយលើផលិតផលទូទៅ រួមមាន សម្លៀកបំពាក់ ឡេការពារកម្តៅថ្ងៃ សាប៊ូ គ្រឿងសង្ហារឹម ប្រដាប់ប្រដាប្រើប្រាស់ កង់ និងគ្រឿងអេឡិចត្រូនិកជាដើម។ ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញព្រមានថា វានឹងមិនធ្វើឱ្យអតិផរណាចុះដល់កម្រិតដែលចង់បាននោះទេ។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកអ្នកស្រី Janet Yellen និយាយកាលពីថ្ងៃពុធថា ការកាត់បន្ថយពន្ធលើទំនិញចិនមិនមែនជាគ្រាប់កាំភ្លើងវេទមន្ត សម្រាប់អតិផរណាខ្ពស់នោះទេ។ អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «ខ្ញុំគិតថាការកាត់បន្ថយតម្លៃរបស់របរមួយចំនួនអាចត្រូវបានធានា តែខ្ញុំមិនគិតថាគោលនយោបាយពន្ធដារគឺជាដំណោះស្រាយអតិផរណាទេ»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ សេដ្ឋវិទូមួយចំនួននិយាយថា បែបនេះមិនមែនមានន័យថា ពន្ធគយគួរតែរក្សាទុកនោះទេ ដោយសារគោលនយោបាយនេះមិនមានប្រសិទ្ធភាពខ្លាំងនៅក្នុងគោលបំណងដំបូងរបស់វានោះទេ។
លោក David Sacks អ្នកស្រាវជ្រាវដែលផ្តោតលើទំនាក់ទំនងអាមេរិក-ចិននៅក្រុមប្រឹក្សាទំនាក់ទំនងបរទេសនិយាយប្រាប់កាសែត Nikkei ថា៖ «ខ្ញុំមិនគិតថាការដំឡើងពន្ធ ផ្លាស់ប្តូរអាកប្បកិរិយារបស់ចិនក្នុងមធ្យោបាយណាទេ។ ការជជែកវែកញែកបានផ្លាស់ប្តូរហើយ បញ្ហាស្នូលដែលយើងកំពុងព្យាយាមដោះស្រាយគឺការអនុវត្តទីផ្សារដែលមិនមែនសហគ្រាសរដ្ឋ និងក្រុមហ៊ុនចិនដទៃទៀត។
ទម្ទឹននឹងការគាំទ្រការដកពន្ធ អ្នកមួយចំនួនផ្សេងទៀត បូករួមទាំងក្រុមដែលមានឥទ្ធិពលនៅក្នុងការបោះឆ្នោត បានប្រឆាំងនឹងជំហានមួយនេះ។
សហជីពការងារ United Steelworkers ដែលជាសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការប្រឹក្សាការងារស្តីពីគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្ម ដែលជាក្រុមផ្តល់ប្រឹក្សាដល់សេតវិមាន បានផ្ញើលិខិតមួយកាលពីដើមខែ ទៅកាន់ការិយាល័យតំណាងពាណិជ្ជកម្មសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយជំរុញឱ្យរដ្ឋបាលបៃដិន កុំឱ្យដកពន្ធ។
សហជីពលើកឡើងថា គោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មរបស់បក្សកុម្មុយនិស្តចិន កំពុងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ក្រុមហ៊ុនអាមេរិក កម្លាំងពលកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ច។ លោក Thomas Conway ប្រធានសហជីពអន្តរជាតិនិយាយក្នុងលិខិតថា៖ «ក្រុមហ៊ុនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកច្រើនពេក បានបរាជ័យក្នុងការចាត់វិធានការចាំបាច់ដើម្បីដោះស្រាយការគំរាមកំហែងដែលបង្កឡើងដោយគោលនយោបាយបក្សកុម្មុនីស្តចិន។ ក្រុមហ៊ុនជាច្រើននៅតែបន្តការផលិត និងការស្រាវជ្រាវ និងការអភិវឌ្ឍន៍ ដោយធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការប្រកួតប្រជែងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រយោជន៍សន្តិសុខជាតិ»។
លោក Robert Handfield សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកគ្រប់គ្រងសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់នៅសាកលវិទ្យាល័យ North Carolina ពន្យល់ថា ពន្ធគយមួយចំនួនគាំទ្រដល់ឧស្សាហកម្មមួយចំនួន ដូចជាពន្ធលើដែកជាដើម។ លោកនិយាយថា៖ «ប្រសិនបើមានពន្ធខ្ពស់លើដែកថែបចិន វាការពារក្រុមហ៊ុនផលិតដែកអាមេរិក និងអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេទទួលប្រាក់ចំណេញខ្ពស់ និងបរិមាណកាន់តែច្រើន ហើយនោះនឹងផ្តល់នូវការងារ។ ពេលតម្លៃដែកឡើងខ្ពស់ណាស់ ពួកគេសប្បាយចិត្តនឹងស្ថានភាពនោះ»។
ក្រៅពីសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន និងជំងឺរាតត្បាត លោក Handfield និយាយថា បញ្ហាស្នូលដែលធ្វើឱ្យអតិផរណាកើនឡើងខ្ពស់ ក៏ចូលរួមចំណែកដោយបញ្ហាចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ផងដែរ។ លោកនិយាយថា៖ «ខ្ញុំមិនគិតថាមានអ្វីដែលអាចធ្វើក្នុងរយៈពេលខ្លីដោយរដ្ឋាភិបាលនោះទេ។ រឿងមួយចំនួនដែលពួកគេកំពុងធ្វើគឺការបង្កើនអត្រាការប្រាក់ ដែលអាចកាត់បន្ថយតម្រូវការសម្រាប់ទំនិញមួយចំនួន។ តែខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សកលមានការជាប់គាំងជាច្រើន ដែលវាមិនពាក់ព័ន្ធនឹងគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ»។
លោក Bob Bilbruck នាយកប្រតិបត្តិនៅក្រុមហ៊ុនប្រឹក្សា Captjur និយាយប្រាប់កាសែតញូកយ៉កបុស្តិ៍ថា ការដកពន្ធទំនងដូចជាធ្វើឡើងជាឯកតោភាគីដោយមិនមានការតបស្នងពីចិន។ លោកនិយាយថា៖ «វាមិនអាចជួយដោះស្រាយអតិផរណាលើមុខទំនិញសំខាន់ៗដូចជាសាំង និងអាហារនោះទេ ហើយក៏មិនមានការធានាថាចិននឹងបញ្ចុះតម្លៃលើទំនិញដែលពួកគេផលិត និងនាំចេញមកឱ្យយើង ដោយសារយើងបន្ទាបពន្ធលើផលិតផលគេនោះដែរ»។

ប្រភព៖ Nikkei Asia