អ៊ីរ៉ង់កាត់ទោសប្រហារជីវិតជាលើកដំបូង ជុំវិញការតវ៉ាដែលផ្ទុះឡើងក្រោយការស្លាប់របស់នាង Mahsa Amini
អ៊ីរ៉ង់៖អ៊ីរ៉ង់កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៣ ខែវិច្ឆិកា បានចេញសាលក្រមកាត់ទោសប្រហារជីវិតលើកដំបូងរបស់ខ្លួនជុំវិញការតវ៉ា ដែលធ្វើឱ្យកក្រើកសាធារណរដ្ឋអ៊ីស្លាមអ៊ីរ៉ង់ ខណៈក្រុមសិទ្ធិមនុស្សបានព្រមានថា ទណ្ឌិតផ្សេងទៀតប្រឈមមុខនឹងការប្រហារជីវិតយ៉ាងប្រញាប់ប្រញាល់។
ការកាត់ទោសនៅថ្ងៃអាទិទ្យនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលការតវ៉ាបានផ្ទុះឡើង និងបន្តអូសបន្លាយតាំងពីពាក់កណ្ដាលខែកញ្ញា ដោយសារតែការស្លាប់របស់នាង Mahsa Amini ដែលប៉ូលីសសីលធម៌ខ្លួនចំពោះការ «ពាក់ហ៊ីចាបមិនសមសម្យ»។
គេហទំព័រតុលាការ Mizan Online បានរាយការណ៍ថា ជនជាប់ចោទមិនស្គាល់អត្តសញ្ញាណ ត្រូវបានកាត់ទោសប្រហារជីវិតនៅក្នុងតុលាការក្រុងតេអេរ៉ង់ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្ម៖ «ដុតអគាររដ្ឋាភិបាល រំខានដល់សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ ប្រមូលផ្តុំ និងសមគំនិតដើម្បីប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋប្រឆាំងនឹងសន្តិសុខជាតិ» ក៏ដូចជា «ក្នុងនាមជាសត្រូវរបស់ព្រះ និងប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយនៅលើផែនដី»។
ជាមួយគ្នានោះ Mizan Online បានរាយការណ៍ថា តុលាការមួយផ្សេងទៀតនៅក្នុងទីក្រុងតេអេរ៉ង់ បានកាត់ទោសមនុស្ស៥នាក់ផ្សេងទៀត ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារពី ៥ ឆ្នាំទៅ ១០ ឆ្នាំ ពីបទ «ប្រមូលផ្តុំ និងសមគំនិត ក្នុងអំពើឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងសន្តិសុខជាតិ និងរំខានដល់សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ»។
កាលពីដើមខែវិច្ឆិកានេះ សមាជិកសភាអ៊ីរ៉ង់ចំនួន ២៧២ នាក់ ក្នុងចំណោមសមាជិកសភាទាំង ២៩០ បានទាមទារឱ្យតុលាការអនុវត្តទោសប្រហារជីវិតសងសឹកចំពោះអ្នកដែល«បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិត និងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ប្រជាជនដោយប្រើអាវុធធ្វើដោយដៃ ឬអាវុធជាតិផ្ទុះ»។
គួរបញ្ជាក់ថា ការតវ៉ាដែលផ្ទុះឡើងក្រោយការស្លាប់របស់នាង Mahsa Amini ជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរបញ្ចេញការបង្រ្កាប ដោយការចាប់ឃុំខ្លួនមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ ហើយធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ង់រងការថ្កោលទោស និងទណ្ឌកម្មបន្ថែមពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។ អ្នកតវ៉ាខ្លះ ត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋ ដែលអាចប្រឈមមុខនឹងការកាត់ទោសប្រហារជីវិត ខណៈដែលអ៊ីរ៉ង់ត្រូវបានអង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិចងក្រងថា ជាប្រទេសអនុវត្តទោសប្រហារជីវិតមនុស្សច្រើនជាងគេជារៀងរាល់ឆ្នាំ ជាងប្រទេសណាៗទាំងអស់លើកលែងតែចិន។
នាយកអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអ៊ីរ៉ង់ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសន័រវេស លោក Mahmood Amiry-Moghaddam បានអះអាង ដោយលើកឡើងពីទិន្នន័យផ្លូវការថា មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ២០ នាក់ឥឡូវនេះ ប្រឈមមុខនឹងការចោទប្រកាន់ដែលផ្តន្ទាទោសប្រហារជីវិត។
លោក Moghaddam បានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AFP ថា៖ «យើងមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងថា ការកាត់ទោសប្រហារជីវិត អាចនឹងត្រូវបានអនុវត្តយ៉ាងប្រញាប់ប្រញាល់»។ លោកបន្តថា៖ «សហគមន៍អន្តរជាតិ ត្រូវតែផ្ញើការព្រមានខ្លាំងៗទៅកាន់អាជ្ញាធរអ៊ីរ៉ង់ថា ការអនុវត្តការកាត់ទោសប្រហារជីវិតចំពោះបាតុករ មិនអាចទទួលយកបានទេ ហើយនឹងមានផលវិបាកយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ»៕
ដោយ៖ហួន ឌីណា ប្រភព៖ Iran says issues first death sentence over protests
