កំពង់ឆ្នាំង៖ សហគមន៍កសិកម្មគឺជាការរួបរួមប្រមូលផ្តុំកម្លាំងផលិតរបស់កសិករដើម្បីបង្កើនផលិតភាពកសិ​កម្ម និងច្បាមយកទីផ្សារប្រកបដោយថាមពល។សហគមន៍កសិកម្ម គឺជានីតិបុគ្គលឯកជនមួយដែ​លបង្កើតឡើងដោយកសិករ មួយក្រុមតាមរយៈការស្ម័គ្រចិត្តរួមគ្នា បង្កើតដើមទុនរួមគ្នា​ និងគ្រ​ប់គ្រង រួមគ្នា តាមលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យសំដៅលើកកម្ពស់​ជីវភាពរបស់សមាជិក សេដ្ឋកិច្ចសង្គម បង្កើនសា​មគ្គី​ភាព និងលើកកម្ពស់វប្បធម៌ ក៏ដូចជាការថែរក្សាប្រពៃណីរបស់ ប្រជាកសិករ។

មកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ សហគមន៍កសិកម្មនៅកម្ពុជា មានប្រមាណជាងមួយពាន់ សហគមន៍​នៅទូទាំងប្រទេស។  ក្នុងចំណោមសហគមន៍ទាំងនោះមានសហគមន៍ខ្លះដំណើរការល្អបង្កើតប្រាក់ចំណូលដល់ប្រជាក​សិករ និងមានសហគមន៍កសិកម្មខ្លះអសកម្ម ឬ​មិនបានប្រតិបត្តិការសោះតែម្តង។

ជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាល «សហគមន៍កសិកម្ម មានជ័យក្ដីសង្ឃឹម» ដែលមានទីតាំង នៅភូមិត្រពាំងក្រពើ ស្រុករលាប្អៀរ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង លោកស្រី រិទ្ធិ ចន្ថា បានឱ្យដឹងថា ដើម្បីឱ្យសហគមន៍កសិកម្មមួយអាចដើរជោគជ័យវាទាមទារកត្តាជាច្រើន តាំងពីការលះបង់ ឆន្ទៈ និងការរួបរួមសាមគ្គីរវាងសមាជិកឱ្យរឹងមាំ។

លោកស្រី រិទ្ធិ ចន្ថា បញ្ជាក់ថា ការគ្រប់គ្រងឆន្ទៈ និងការលះបង់ ជាកត្តាចម្បងដើម្បីឱ្យសហគមន៍មួយ ជោ​គ​ជ័យបាន ព្រោះសហគមន៍មិនមានប្រាក់ខែទេ ហើយអ្វីដែលសំខាន់នោះ សហគមន៍ដែលខ្លាំងត្រូវតែមា​នផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ និងមានបុគ្គលិកធ្វើការជាប្រចាំ និងទំនាក់ទំនង ឬការប្រាស្រ័យទាក់ទងពីខាងក្រៅ និងខាងក្នុង ជាពិសេស អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងខេត្ត។

លោកស្រីបន្តថា ពេលណាដែលយើងមានការប្រាស្រ័យទាក់ទងល្អ អាជ្ញាធរគាត់ចាំតែជួយយើងទេបន្ទាប់មកទៀត តើគោលបំណងអ្វីដែលសហគមន៍ចង់បានយើងត្រូវមានផែនការគ្រប់គ្រងព្រោះរឿងធ្វើកា​រជាមួយកសិករគឺជារឿងលំបាក ។

បន្ថែមពីលើនេះលោកស្រី រិទ្ធិ ចន្ថា សូមឱ្យសហគមន៍ទាំងអស់រៀបកម្លាំងសាមគ្គីខាងក្នុង​ឱ្យរឹងមាំ ខាងក្រៅ​នឹងចូលមកដោយ សហគមន៍ផ្ទាល់មិនចាំបាច់រំពឹងលើជំនួយទាំងស្រុង ឬពិបាកសុំគេនោះទេ។

លោកស្រី​បានផ្តល់ជាអនុសាសន៍បន្ថែមថា សហគមន៍គួរប្ដូរផ្នត់គំនិតពីការចង់ឱ្យគេជួយ មកជួយខ្លួនឯងវិញ នៅពេលយើងជួយខ្លួន​ឯងបានកាន់តែល្អ គេនឹងចង់ចូលមកជួយយើង វាជាឥទ្ធិពលរបស់យើង។

បច្ចុប្បន្ននេះ «សហគមន៍កសិកម្ម មានជ័យក្ដីសង្ឃឹម» របស់លោកស្រី រិទ្ធិ ចន្ថា មានសហគមន៍មានស​មាជិកសរុប ជាង ៧៥២គ្រួសារ ក្នុងនោះស្ត្រីមាន​៥៣០នាក់ ដោយប្រជាសហគមន៍ភាគច្រើនដាំដំណាំ ចិ​ញ្ចឹម​សត្វ ដែល​មាន​ ៧៥ភាគរយ ជាអ្នកធ្វើការងារកសិកម្ម, ៥ភាគរយជាកម្មករកម្មការិនីរោងចក្រ និង៥ភាគរយជាអាជីវករលក់ដូរ ។

សហគមន៍កសិកម្ម មួយនេះមានជំនាញទៅលើប្រភេទបន្លែស្លឹក ដោយសព្វថ្ងៃនេះសហគមន៍អាចផ្គត់ផ្តង់ប​ន្លែស្លឹកចន្លោះពី ពីរទៅ បួនតោន ឯណោះក្នុងមួយថ្ងៃ។ លោកស្រី រិទ្ធិ ចន្ថា បានរៀបរាប់ឱ្យដឹងថា ដំណាំដែ​លសហគមន៍របស់ខ្លួនដាំភាគច្រើនជាប្រភេទបន្លែស្លឹក ហើយ៩០ភាគរយ និង​ការចិញ្ចឹមសត្វមួយផ្នែកតូ​ចមានដូចជា ចិញ្ចឹមមាន់ ភ្ញាស់កូនមាន់ លក់ពងមាន់ ពងទារ។

សម្រាប់ដំណាំស្លឹក លោកស្រីបញ្ជាក់ថា ៖ «ជាមធ្យមក្នុងមួយថ្ងៃសហគមន៍ផ្តត់ផ្គង់ចន្លោះពីពីរតោន ទៅបួន​តោន ភាគច្រើនជាខ្ទឹមស្លឹក ក្រៅពីនោះយើង មានស្ពៃក្រញាញ់ ស្ពៃចង្កឹះ​ ស្ពៃជើងទា ​ជី ​ភ្លៅកង្កែប ​ស្លឹក​គ្រៃ ហើយភាគច្រើនយើងផ្គត់ផ្គង់តាមផ្សារសេរីនៅក្នុងខេត្តនានាមានខេត្ត​​បាត់ដំបង ​នៅភ្នំ​ពេញ ហើយយើងក៏​មានម៉ាតមួយចំនួននៅភ្នំពេញ ដោយសារម៉ាតភាគច្រើនយកស្លឹកគ្រៃ ពងមាន់ ពងទា ស្ពៃក្រញាញ់ ស្ពៃចង្កឹះជាដើម»។

សម្រាប់ប្រាក់ចំណូលសរុបវិញលោកស្រី រិទ្ធិ ចន្ថា បានឱ្យដឹងថា ចំណូលសរុបបានចន្លោះពីបួនលានរៀល ទៅ ១២លានរៀលក្នុងមួយខែ ជាមធ្យមថេរគឺ បួនទៅប្រាំមួយលាន កសិករទទួលបានប្រាក់ចេញពីចំណូលនេះទៅ​។

លោកស្រី ចន្ថា បានសង្កត់ធ្ងន់ថា  សហគមន៍មិនដែលមានចំណូលចូលសហគមន៍ច្រើនទេ គឺចំណូលសំ​ខាន់ពីកសិករ យើងធ្វើការផ្ដោតលើ​កសិករច្រើន តែគោលបំណងរបស់យើងគឺជួយកសិករក្នុងតំបន់រ​បស់​យើងឱ្យក្លាយជាកសិករដែល​មានចំណូលជាមធ្យមប្រាំពាន់ដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ។

ប្រធានសហគមន៍កសិកម្មដដែលនេះបានបង្ហើបឱ្យដឹងទៀតថា សហគមន៍មានផែនការពង្រីកសមាជិករហូតដល់ឆ្នាំ ២០២៧ ឱ្យបាន ២ ៥០០ គ្រួសារ និងត្រូវការបុគ្គលិកចំនួន៥នាក់ ព្រមទាំងគ្រោងទិញដីមួយកន្លែងដើម្បីធ្វើជារោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ ឬក៏កន្លែងដែលសហគមន៍អាចប្រើបាន។

សហគមន៍មួយនេះក៏មានបំណងចង់ចូលរួមជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបណ្ដុះបណ្ដាលធនធានមនុស្ស ដោយការកសាងកន្លែងសិក្សាមួយ សម្រាប់សិក្សា អានសៀវភៅ ឬក៏ក្លិបផ្សេងៗសម្រាប់កុមារ នៅក្នុ​ងសហគមន៍។

គួរបញ្ជាក់ថា បើយោងទៅតាមរបាយការណ៍ សង្កេតសហគមន៍កសិកម្មឆ្នំា២០២២ របស់នាយកដ្ឋានអភិ​វឌ្ឍ​ន៍សហគមន៍កសិកម្មទៅលើស្ថានភាពសហគមន៍កសិកម្មនៅទូទាំងប្រទេស គឺមានតែសហគមន៍កសិកម្មចំនួន ២១៩ (១៨%) ខ្លាំង, ចំនួន ៨២៨(៦៦%)មធ្យម, ២០៤ (១៦%) ខ្សោយ ក្នុងនោះមា​ន​ចំនួនរហូតដល់ ១៦៧ សហគមន៍កសិកម្មដែលមិនបានប្រតិបត្តិការសោះ៕

ដោយ៖ស្រ៊ុន សិរី វឌ្ឍនៈ