គណៈប្រតិភូអាមេរិកទស្សនកិច្ចនៅហៃទី ក្រោយប្រទេសនេះស្នើសុំជំនួយទ័ពបន្ទាន់ពីប្រធានាធិបតីរបស់ខ្លួនត្រូវបានគេធ្វើឃាត
ព័រអូប្រាំង៖ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Joe Biden បានបញ្ជូនមន្រ្តីគណៈប្រតិភូរបស់ខ្លួនទៅប្រទេសហៃទីកាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី ១១ កក្កដា បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្នរបស់ប្រទេសនេះ បានស្នើសុំជំនួយសន្តិសុខ និងការស៊ើបអង្កេតពីសហរដ្ឋអាមេរិករួមមានទាំងកងកម្លាំងយោធា ក្រោយប្រធានាធិបតីលោក Jovenel Moïse ត្រូវបានគេធ្វើឃាតកាលពីសប្ដាហ៍មុន។
យោងតាមមន្រ្តីរបស់ហៃទី គណៈប្រតិភូសហរដ្ឋអាមេរិកដែលរួមមានមន្រ្តីមកពីក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិសេតវិមាន ក្រសួងការបរទេស នាយកដ្ឋានយុត្តិធម៌ និងក្រសួងសន្តិសុខមាតុភូមិ បានជួបជាមួយនឹងអ្នកនយោបាយប្រចាំប្រទេសសំខាន់ៗចំនួន ៣ រូបដែលកំពុងពុះពារគ្រប់គ្រងរដ្ឋាភិបាលហៃទី។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែត Miami Herald ។
កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី១០ កក្កដា រដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្នហៃទី បានផ្ញើរលិខិតចំនួនពីរច្បាប់ មួយទៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងមួយទៀតទៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្នើសុំជំនួយដាក់ពង្រាយកងទ័ព ដើម្បីការពារហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗ ខណៈដែលខ្លួនព្យាយាមធ្វើឱ្យប្រទេសមានស្ថេរភាព និងត្រៀមរៀបចំការបោះឆ្នោត ដោយហេតុថាកម្លាំងប៉ូលីសក្នុងតំបន់ខ្សោយ និងខ្វះធនធាន។
មន្ត្រីរដ្ឋបាលជាន់ខ្ពស់អាមេរិកបាននិយាយថា ក្រុមគណៈប្រតិភូនឹងធ្វើសេចក្តីសង្ខេបអំពីការរកឃើញរបស់ខ្លួននៅពេលវិលត្រឡប់ទៅក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនវិញ ខណៈដែលសេតវិមានបាននិយាយថា ខ្លួននឹងពិចារណាពីរបៀបឆ្លើយតបចំពោះសំណើរបស់រដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្នជុំវិញការពង្រាយកងទ័ពលើប្រទេសដែលកំពុងមានវិបត្តិនយោបាយមួយនេះ។
សេតវិមានក៏បានបញ្ជូនមន្ត្រី FBI និងមន្រ្តីសន្តិសុខមាតុភូមិកាលពីសប្ដាហ៍មុន ឱ្យជួយស៊ើបអង្កេតការវាយប្រហារដោយទាហានស៊ីឈ្នួលបរទេសចំនួន ២៨ នាក់ ដែលសម្លាប់ប្រធានាធិបតីអាយុ ៥៣ លោក Moïse នៅនឹងផ្ទះ និងធ្វើឱ្យភរិយាលោកស្រី Martine Moïse រងរបួសរហូតត្រូវបញ្ជូនទៅសម្រាកព្យាបាលនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
បច្ចុប្បន្ន រដ្ឋបាលលោក Biden កំពុងធ្វើការជាមួយលោក Claude Joseph ជានាយករដ្ឋមន្រ្តីស្តីទី។ យ៉ាងណាមិញលោក Ariel Henry ដែលត្រូវបានលោក Moïse តែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្រ្តីមុនពេលត្រូវបានគេធ្វើឃាត កំពុងអះអាងថាលោកគឺជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាល។ ក្រៅពីនេះផ្សេងទៀត ប្រធានព្រឹទ្ធសភាបច្ចុប្បន្ន លោក Joseph Lambert ដែលធ្លាប់និយាយថាខ្លួនមិនចាប់អារម្មណ៍នឹងអំណាចនោះ ឥឡូវនេះក៏ជាអ្នកនយោបាយដែលកំពុងស៊កខ្លួនចូលនៅក្នុងបញ្ហានយោបាយផ្កាប់ចាក់របស់ហៃទីដែរ។
លោក Lambert ត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជាប្រធានាធិបតីបណ្តោះអាសន្នដោយសមាជិកព្រឹទ្ធសភាដទៃទៀត ប៉ុន្តែសេចក្តីប្រកាសស្បថចូលកាន់តំណែងនេះត្រូវបានបញ្ឈប់ទៅវិញកាលពីថ្ងៃសៅរ៍សប្ដាហ៍មុន។
មុនពេលជួបជាមួយប្រតិភូសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ លោក Lambert បាននិយាយថា អាណត្តិរបស់លោក Joseph ដែលត្រូវបានតែងតាំងដោយអតីតប្រធានាធិបតីកាលពីខែមេសា គួរតែផុតកំណត់ហើយ។ លោកនិយាយថា៖ «ប្រសិនបើយើងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពធម្មតាអាណត្តិ ៣០ ថ្ងៃរបស់លោក Joseph ក្នុងឋានៈជានាយករដ្ឋមន្រ្តីស្តីទីនឹងត្រូវបញ្ចប់នៅថ្ងៃច័ន្ទនេះហើយ»។
លោក Joseph បាននិយាយថា ខណៈពេលដែលលោកស្វាគមន៍ការមកដល់នៃគណៈប្រតិភូ អ្វីដែលលោកចាប់អារម្មណ៍បំផុត គឺចម្លើយ និងអនាគតរបស់ហៃទី។ លោកនិយាយថា៖ «ការបោះឆ្នោតមានសារៈសំខាន់បំផុតសម្រាប់ដំណើរការរបស់ស្ថាប័នប្រទេសហៃទី»។
សូមបញ្ជាក់ថា ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងសមាជិកសភាហៃទីគួរត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងខែតុលាឆ្នាំ ២០១៩ ប៉ុន្តែជម្លោះនានាបានពន្យាពេលការជ្រើសតាំងនេះ ដោយឱ្យលោក Moïse បន្តកាន់ដំណែងទៀតតាមរយៈក្រឹត្យ បង្កការធ្វើបាតុកម្មទូទាំងប្រទេស។ កាលពីខែកុម្ភៈប្រធានាធិបតីរូបនេះ បាននិយាយថា ការប៉ុនប៉ងសម្លាប់ និងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកគឺជារឿងខកជើង។
មកទល់នឹងពេលនេះ គេមិនដឹងថាអ្នកណាជាមេក្លោងក្រោយការវាយប្រហារធ្វើឃាតលោកប្រធានាធិបតីនោះទេ។ ក្រុមអ្នកវិភាគនិយាយថា អ្នកដែលធ្វើផែនការវាយប្រហារទំនងជាមានទំនាក់ទំនងជាមួយឧក្រិដ្ឋជនដែលបានរីកដុះដាលនៅចំពេលមានអំពើពុករលួយ និងការជួញដូរគ្រឿងញៀន។
យ៉ាងណាមិញ ប៉ូលីសប្រទេសហៃទីបាននិយាយថាកាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា ខ្លួនបានឃាត់ខ្លួនវេជ្ជបណ្ឌិតម្នាក់ឈ្មោះ Christian Emmanuel Sanon ដែលជាជនសង្ស័យសំខាន់ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីគៀងគរធ្វើការវាយប្រហារនេះ។
ប្រភព៖ miamiherald, BBC, AP
