តើសមយុទ្ធយោធាអាមេរិក ជាការផ្ញើសារទៅឱ្យចិនឬយ៉ាងណា?
អ្នកសង្កេតការណ៍យោធាចិននិយាយថា ការធ្វើសមយុទ្ធយោធាលើដែនទឹកដ៏ធំបំផុតរបស់អាមេរិក មិនធ្លាប់មានក្នុងរយៈពេល ៤០ ឆ្នាំ មិនត្រឹមតែចង្អុលពីការព្រួយបារម្ភរបស់ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនក្នុងការបង្ហាញពីភាពដាច់គេនៃវិស័យយោធារបស់ខ្លួនលើរុស្ស៊ី និងចិនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏បានបង្ហាញពីចំណុចខ្សោយរបស់ខ្លួនផងដែរ។
សមយុទ្ធខ្នាតធំឆ្នាំ ២០២១ ដែលធ្វើឡើងនៅចន្លោះថ្ងៃទី ៣ និង ១៦ ខែសីហា ក្នុងតំបន់ដែលមានម៉ោងខុសគ្នាចំនួន ១៧ មានការចូលរួមពីកម្លាំងទ័ពចំនួន ២៥ ០០០ នាក់មកពីបញ្ជាការប្រយុទ្ធពិភពលោកនៅអាត្លង់ទិក ប៉ាស៊ីហ្វិក និងអឺរ៉ុប។ អង្គភាពទ័ពជើងទឹកដែលចូលរួមក្នុងសមយុទ្ធនេះ ទទួលខុសត្រូវចំពោះកន្លែងប្រឈមមុខគ្នាធំៗជាមួយរុស្ស៊ី និងចិនរួមទាំងសមុទ្រខ្មៅ និងមេឌីទែរ៉ាណេខាងកើត ក៏ដូចជាសមុទ្រចិនខាងកើត និងខាងត្បូង។
ការហ្វឹកហាត់លើកនេះ មានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលទៅនឹងសមយុទ្ធយោធាដែលធ្វើឡើងក្នុងសម័យសង្រ្គាមត្រជាក់ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០ ដែរ ហើយក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍និយាយថា វាមានបំណងផ្ញើសារទៅកាន់ទីក្រុងម៉ូស្គូ និងប៉េកាំង ថាសហរដ្ឋអាមេរិកអាចដោះស្រាយបញ្ហាចំពោះមុខជាច្រើន។
លោកឧត្តមនាវីឯក Steve Koehler មេបញ្ជាការកងនាវាអាមេរិកទីបី និយាយកាលពីសប្ថាហ៍មុនថា សមយុទ្ធនេះបានបង្ហាញពីសមត្ថភាពរបស់អាមេរិកក្នុងការធ្វើសមកាលកម្ម និងបញ្ចូលប្រតិបត្តិការយោធានៅទូទាំងពិភពលោក។ លោកនិយាយថា៖ «វាច្បាស់ណាស់ចំពោះខ្ញុំថា នៅក្នុងបរិយាកាសសន្តិសុខនាវាចរណ៍ដ៏មានឥទ្ធិពលនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ កងនាវាចរអាមេរិកបាននាំមកនូវកម្លាំងច្បាស់លាស់ និងលើសលប់នៅក្នុងពេលវេលា និងទីកន្លែងដែលយើងជ្រើសរើស ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលបំណងរបស់យើងនៅក្នុងលំហសមរភូមិ»។
លោក Zhou Chenming អ្នកស្រាវជ្រាវមកពីវិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យាយោធា Yuan Wang នៅទីក្រុងប៉េកាំងនិយាយប្រាប់សារព័ត៌មានចិនហុងកុង The South China Morning Post ថា សកម្មភាពថ្មីៗរបស់អាមេរិកឆ្លុះបញ្ចាំងពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងយោធា ដើម្បីកំណត់ការផ្តោតឡើងវិញពីសង្គ្រាមទ្រង់ទ្រាយតូចប្រឆាំងនឹងភេរវករ ឬក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធក្នុងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ត្រលប់ទៅការកំណត់រចនាបទបែបសង្គ្រាមត្រជាក់ ដែលជាសង្គ្រាមទ្រង់ទ្រាយធំជាមួយប្រទេសមហាអំណាចពិភពលោកនានា។
លោកបន្ថែមថា៖«វាក៏ធ្វើឡើងដើម្បីផ្ញើសារដល់សម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនថា យោធាអាមេរិកនៅតែមិនអាចប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា ជាពិសេសក្រោយការដកទ័ពពីអាហ្វហ្គានីស្ថានដែលបង្កជាមន្ទិលលើកិត្យានុភាពរបស់ខ្លួន»។
កាលពីខែមុន លោកឧត្តមសេនីយ៍ John Earl Hyten អនុប្រធានអគ្គសេនាធិការចម្រុះអាមេរិកនិយាយថា ល្បែងសង្គ្រាមដែលត្រូវបានបែងចែកកាលពីឆ្នាំមុនពាក់ព័ន្ធនឹងសេណារីយ៉ូជាច្រើនរួមទាំងសមរភូមិតៃវ៉ាន់ ត្រូវបានបញ្ចប់ដោយអាមេរិកត្រូវទ្រមខ្លួនយ៉ាងដំណំដោយសារតែភាពងាយរងគ្រោះដូចជា ការបាត់បង់ទំនាក់ទំនងភ្លាមៗ។
យ៉ាងណាមិញលោក Zhou និយាយថា៖ «អាមេរិកចង់ឲ្យសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនរួមទាំងតៃវ៉ាន់ផង រក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងបន្តបម្រើផលប្រយោជន៍អាមេរិក»។
អតីតគ្រូបង្រៀននៅអង្គភាពកងទ័ពរំដោះប្រជាជនចិន លោក Song Zhongping និយាយថា សមយុទ្ធនាពេលថ្មីៗនេះបានបង្ហាញថា កងកម្លាំងអាមេរិកបានរីករាលដាលយ៉ាងស្តើងនៅទូទាំងពិភពលោក ហើយនឹងប្រឈមមុខបន្ថែមទៀតបើគ្មានសម្ព័ន្ធមិត្ត។
លោកបន្ថែមថា៖ «អាមេរិកតែងតែមានផែនការប្រយុទ្ធ និងឈ្នះសង្គ្រាមពីរនៅចំពោះមុខពីរជាមួយមហាអំណាចមធ្យមពីរ។ ប៉ុន្តែមិនដែលអាចទប់ទល់នឹងសង្គ្រាមក្នុងពេលតែមួយជាមួយរុស្ស៊ី និងចិនឡើយ»។
ទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងរុស្ស៊ីដែលជាប្រទេសខ្លាំងបំផុតទី ២ ខាងវិស័យយោធារបស់ពិភពលោក កាន់តែរឹងមាំឡើងចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៤ ដោយសារទំនាក់ទំនងនយោបាយរបស់ទីក្រុងម៉ូស្គូជាមួយលោកខាងលិចធ្លាក់ចុះកាន់តែយ៉ាប់យឺនទៅៗក្រោយរុស្ស៊ីបញ្ចូលឧបទ្វីបគ្រីមៀថាជាទឹកដីរបស់ខ្លួន ដោយចិនគឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំបំផុតរបស់រុស្ស៊ី។
នាពេលថ្មី ប្រទេសកុម្មុយនីស្តទាំងពីរបានចាប់ដៃគ្នាធ្វើសមយុទ្ធយោធាទ្រង់ទ្រាយធំនៅតំបន់ Ningxia ភាគខាងជើងប្រទេសចិនរយៈពេល ៥ ថ្ងៃ ដោយមានកងកម្លាំងជាង ១០ ០០០ នាក់ ស្របពេលដែលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងសម្ព័ន្ធមិត្តលោកខាងលិចបានចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលទាំងពីរលើបញ្ហាជាច្រើនរួមទាំងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងកង្វល់សន្តិសុខតំបន់។
ទន្ទឹមនឹងនោះ បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងក៏កាន់តែមានភាពតានតឹងបន្ថែមទៀត ក្រោយអាមេរិកបើកការសមយុទ្ធបញ្ជាការដ្ឋានឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីជាមួយអង់គ្លេស អូស្ត្រាលី និងជប៉ុន ស្របពេលជាមួយចិនបន្ថែមកម្លាំងប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួននៅផ្នែកខ្លះលើសមុទ្រដែលមានជម្លោះមួយនេះ។
ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការទាមទារដែនទឹករបស់ចិន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកលោក អង់តូនី ប្លីងកិន (Antony Blinken) ព្រមានថា ជម្លោះណាមួយនៅទីនោះ ឬនៅសមុទ្រណាមួយ នឹងមានផលវិបាកជាសកលធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខ និងពាណិជ្ជកម្ម។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតរងចិនលោក Dai Bing ចោទប្រកាន់អាមេរិកវិញថា ប្រទេសនេះក្លាយជាការគំរាមកំហែងធំបំផុតចំពោះសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងបានហៅការឃោសនារបស់អាមេរិកនៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខថាមានហេតុផលនយោបាយទាំងស្រុង។

ប្រភព៖ SCMP